در سانکت پتیربورگ اجلاس دوروزه ی وزرای دفاع دول عضو سازمان همکاری شانگهای به اتمام رسید. این جلسه با ریاست سرگی شویگو وزیر دفاع روسیه انجام شد.
سرگی شویگو ضمن افتتاح اجلاس بیان داشت که دستور کار ان شامل ده مساله است و تاکید کرد که طرح همکاری وزرای دفاع دول عضو سازمان همکاری شانگهای در سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷، وضعیت ترتیب ایجاد و کار گروه های مشترک کنترول و نظارت بر امنیت پروازها برای اجرای مانورهای مشترک و برخی دیگر از اسناد برای امضاء مطرح شدند.
از جمله ابتکارات جلسه نظامی قبلی سازمان همکاری شانگهای ، پیشنهاد مربوط به ایجاد دستگاه مشوره های نظامی ملی است. به گفته شویگو ، چنین سازمانی " می تواند به عنوان نیروی محرکه مفکوره برای رهبری سازمان در طرح سفارش ها برای استفاده فعالتر از فرصت های کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در منافع امنیتی باشد. "
باید منتظر بود که موارد نهایی اجلاس سران وزارت های دفاع کشورهای سازمان همکاری شانگهای در جلسه سران دول سازمان در هفته ی آینده در اوفه اصلاح شود. در آنجا ستراتیژی توسعه سازمان همکاری شانگهای تا سال ۲۰۲۵ تصویب خواهد شد که در ان، به گمان اغلب، مواد راجع به تشریک مساعی متقابل نظامی و نظامی — تخنیکی شامل خواهند شد. همچنین انتظار می رود که اعضای جدید سازمان همکاری شانگهای یعنی هند و پاکستان در آن پذیرفته خواهند شد. حضور آنها در طرح های نظامی مشترک سازمان همکاری شانگهای همچنین کار بروری اسناد مربوطه ایجاب میکند.
لازم به یادآوری است که در پایان اجلاس نظامی سازمان همکاری شانگهای در مورد مانورها اطلاع داده نشد ، مانورهایی که پیشتر سازماندهی شده و اجرا شده اند. به طور مثال مانورهای " میرنایا میسیا ". این موضوع قابل درک است ، همانطور که چندی پیش سرگی ایوانوف ، رئیس اداره ریاست جمهوری بیان داشت " سازمان همکاری شانگهای ناتو نیست ، می خواهم تاکید کنم که قصد هم ندارد به ناتو تبدیل شود ، سازمان همکاری های شانگهای همچنین قبل از همه سازمان منطقه ای و اقتصادی است، اما اکنون سازمانی منطقه ای به حساب چین و هند محسوب میشود.
علاوه بر این اجلاس سران وزاری دفاع سازمان همکاری شانگهای نشان داد که برای کشورهای سازمان مسایل حفظ امنیت نظامی یکی از اولویت هاست. سرمنشی سازمان همکاری شانگهای دیمیتری مزینتسیف ، در برابر وزرای دفاع سخنرانی کرد و گفت ، مرحله ی کنونی توسعه ارتباطات بین المللی ، افزایش چالش ها و تهدیدات امنیتی را مشخص می سازد. از گفته های وی می توان فهمید که اولین تهدید تروریزم داعش است. این تهدید همچنین با افرادی که در کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای زندگی می کنند و به داعش می پیوندد، ربط دارد. معاون ریاست کمیته اجرایی سازمان ضد تروریستی منطقه ای سازمان همکاری شانگهای تالای موسابایف بیان داشت که بیش از دو هزار نفر از کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به عملیات های نظامی به طرفداری از افراطیون پیوسته و به کشور ثالث رفته اند. به گفته موسابایف ، همانند سابق مساله پیوستن به جریان شبه نظامی ، اسلحه ، مهمات ، مواد مخدر در منطقه فعالیت تروریستی بسیار مهم بوده و این امر نیازمند روش های جدید ارتباطات متقابل ، مکانیزم مشورت ها و هماهنگی ماست.
ثانیا ، ارتباط متقابل در زمینه نظامی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای اوضاع در افغانستان را مشخص می سازد. خون لی ، نماینده ی رسمی وزارت امور خارجه چین معتقد است:" تهدیدات ایجاد شده در این کشور به تمامی کشورهای سازمان همکاری شانگهای ارتباط میگیرد، از جمله به نظر می رسد که پیوستن هند و پاکستان به این سازمان به توسعه بیشتراین سازمان کمک خواهد کرد و این کشورها تلاش های شان را برای حفظ امنیت و توسعه مشترک در منطقه گسترش خواهند بخشید. "
سوم اینکه ، یک مشکل جداگانه دیگر هم وجود دارد که نیازمند عکس العمل نسبت به ان می باشد و این تهدید مواد مخدر در کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای است. ویکتور ایوانوف ، رئیس اداره فدرالی کنترول روسیه مواد مخدر روسیه به ارتباط کنترول قاچاق مواد مخدر بیان داشت که برای سران دول عضو سازمان همکاری شانگهای مهم است که توجه خاصی را به مشکل تولید مواد مخدر در افغانستان معطوف گردد. ایوانوف گفت: " مشکل تولید هروئین آشکارا فراتر از صلاحیت پولیس است. برنامه های بین المللی ضروری است، تا به تولید مواد مخدر در این کشور خاتمه بخشیده شود". اما فعلا در سازمان همکاری شانگهای در خصوص چنین برنامه ها چیزی گفته نشد.
طوریکه میزینتسیف اظهار داشت ، اجلاس وزرای دفاع یکی از موارد کلیدی همکاری در چارچوب سازمان همکاری شانگهای محسوب میشود. سرمنشی سازمان همکاری شانگهای خاطر نشان نمود که در درجه اول برای سازمان قبل از همه برنامه ارتباط متقابل و اتحاد در مبارزه با افراطیت ، تروریزم و تجزیه طلبی ، قاچاق غیرقانونی مواد مخدر و اسلحه ، جنایات سازمان یافته فرامرزی ، مهاجرت های غیرقانونی و جرایم سایبیری مطرح بحث می باشند. اما در برخی موارد این امر وجود داشته و باید مشخص گردد.
ضمناً ، شبکه اینترنتی «ایران. رو» مقاله تحلیلی را چندی پیش منتشر کرد که در آن به نقل از کارشناسان ایرانی در خصوص این مشکلات صحبت شده است. در این مقاله امده است: " در تهران معتقدند که سازمان همکاری شانگهای در حال حاضر توجه خاصی را به مسایل امنیت منطقه ای و در وهله اول به مسایل مربوط به مبارزه با تروریزم ، تجزیه طلبی و قاچاق مواد مخدر ابراز نمی دارد. همچنین در این مقاله در خصوص مسایل مشکل فعالیت های سازمان همکاری شانگهای صحبت بعمل امده است. به طور مثال خاطر شان شده که تهران پیوستن هند و پاکستان را به سازمان همکاری شانگهای مانند بمب عمل بطی تلقی میکند. اشکار است که آنها در سازمان از منافع آمریکا حمایت خواهند کرد. " دهلی نو با تکیه بر امریکا و وجود تناقضات در ارتباطات با چین و پاکستان به اسب تروایی مبدل خواهد شد که در کار سازمان خرابکاری می کند. ضمناً، رهبر هند در این اواخر اشکارا تفهیم نموده که مفکوره عضویت در سازمان همکاری شانگهای برای دور جدید سیاست خارجی دهلی نو ، مساله دیروز و مرحله سپری شده است. "
البته این تنها عقیده کارشناسان ایرانی است، اما نباید آنرا به حساب نیاورد. بدیهی است که در این باره در اجلاس سران دول سازمان همکاری شانگهای در اوفه گفتگو خواهد شد.
