افغانستان در یک تونل تاریک روان است و هیچ نوع روشنیِ دیده نمی‌شود. بزرگترین چالش تهدید سیاسی است. چون فهم سیاسی ما از آوردن یک نظام خوب و آوردن اصلاحات در حکومت و امنیت بسیار کم است. متأسفانه هر کسی که به قدرت می‌رسد فکر می‌کند که تنها من هستم که می‌توانم تمام کارهای افغانستان را پیش ببرم. این مشکل اساسی ملت افغانستان است که تا کنون یک راه حل به آن پیدا نکرده‌ایم.
این مطلب را سید اسحاق گیلانی رهبر نهضت همبستگی ملی افغانستان در مصاحبه با سایت فارسی رو اظهار داشت. آقای گیلانی گفت اتفاقاً استخبارات ما در دست بیگانه است. بیگانه‌ها بدون استخباراتی‌های خودشان و کسانی‌که خودشان تربیه کرده‌اند و در رأس کار هستند، بالای دیگران اعتماد کرده نمی‌توانند، چون منافع آنها در خطر می‌افتد. به همین دلیل، تلاش می‌ورزند کار را از طریق چهره‌های استخباراتی به پیش ببرند.
وی گفت: نام گرفتن از استخبارات کشورها هم آسان است و هم بسیار سخت. اما چهره‌هایی‌که در افغانستان در پشت این برنامه‌ها قرار دارند، بسیار مشخص هستند. مردم می‌دانند که آنها دیروز با کدام استخبارات رابطه داشتند و امروز با کدام استخبارات رابطه دارند. مردم به دقت حرکات این چهره‌ها را مطالعه می کنند.
رییس‌جمهور غنی هم اگر اغفال شده و نمی‌تواند خود را از چنگال استخباراتی‌ها نجات دهد، دلیلش این است که شمار استخباراتی‌ها در اطراف رییس‌جمهور بسیار زیاد است و اشرف غنی مطلق به بی‌راهه روان است. او نه در سیاست‌های خود و نه در جنگ و نه در آوردن امنیت در کشور و حتا در آوردن صلح کامیاب نخواهد شد. فقط متأسفانه وقت ملت ضایع می‌شود و جوانان ما در جبهات مختلف کشته می‌شوند.
وی در مورد میبزبانی برای گفتگو ها با طالبان گفت که میزبانی را هر کشوری کرده می‌تواند. ولی با تأسف وقتی ما با این کشورها صحبت می‌کنیم و خواستار میزبانی آنها می‌شویم تا زمینه را مساعد بسازند، پیام آنها این است که حکومت افغانستان باید در این مذاکرات حاضر باشد؛ اما طالبان حاضر نیستند که همراه حکومت صحبت کنند. به این دلیل، این میزبانی جایی را نمی‌گیرد. اگر کشورهایی‌که از روز اول در قضایای سیاسی افغانستان شامل بودند، اقدام به صلح نکنند، ما به هیچ صورت به نتیجۀ مطلوب رسیده نمی‌توانیم.
با تأسف در این شب و روز امریکا مصروف انتخابات خود است و تا حکومت جدید جابجا نشود و پالیسی‌اش در قبال افغانستان مشخص نگردد، ما به همین مشکلات در افغانستان زندگی خواهیم کرد.
آقای گیلانی در مورد لغو پیمان امنیتی و استراتیژیک با امریکا میگوید که جنگ افغانستان برای امریکا بسیار گران تمام شده است. امریکا جوانان زیاد خود را در این کشور از دست داده است. در ضمن، در جنگی‌که جریان دارد، اگر قوت‌های هوایی امریکا سهم نمی‌گرفت، به صورت قطع ما توان دفاع نداشتیم. اگر نیروهای امریکایی مداخله نمی‌کردند، احتمالاً چند ولایت سقوط می‌کرد. در بمباردمان‌ها اشتباهاتی هم کردند و غیرنظامیان را کشتند؛ ولی امریکا سه کارِ با متانت همراه مردم افغانستان کرده است:
یکی همکاری اقتصادی با افغانستان. تمام کشورهای جهان را به همکاری و کمک به افغانستان تشویق می‌کند. دیزاینر کنفرانس بروکسل و وارسا امریکا بود. دوم، خود امریکا هم پول کلانی را برای معاشات اردو و پولیس و امنیت افغانستان می‌پردازد. سوم. قوت‌های خودشان هم در این حضور دارند و مواضع مخالفین را بمارد می‌کنند. جای شک نیست که مطابق توقع ما عمل نکرده‌اند. ما به جنگ نیاز نداریم؛ به صلح نیازمندیم. امیدوارم امریکا به همان اندازه‌یی که در جنگ با مردم افغانستان همکاری می‌کند، به پروسۀ صلح هم کمک کند تا افغانستان از بدبختی نجات یابد.
کشورهای منطقه اهمیت خود را در صلح افغانستان دارند. در کشورهای منطقه هزارها مهاجر ما زندگی می‌کنند و احتمال کمک‌کردن‌شان به مخالفین افغانستان هم وجود دارد. هر کاری‌که همسایگان ما در آن دخیل نباشد، ما را به مشکل روبر ساخته می‌تواند. وقتی‌که مذاکرات چهارجانبه جریان داشت، ما به کرات در مصاحبه‌های خود گفتیم که ممالک ذی‌دخل و کشورهایی‌که توانایی تصمیم‌گیری در افغانستان را دارند و می‌توانند کشور ما را کمک کنند را شامل مذاکرات سازید. در جمع این کشورها تنها روسیه و ایران و هند شامل نبودند، بلکه عربستان سعودی به عنوان یک مملکت بزرگ اسلامی و قبلۀ مسلمین رول مهم را در افغانستان بازی کرده می‌توانست کاری کند. با تأسف به آواز ما کسی گوش نداد و نتیجۀ مذاکرات را دیدیدیم که به بن‌بست خورد و هیچ فایده‌یی به ملت نرسید.
من امیدوارم برای ساختن افغانستان یک کنفرانس بین‌المللی برگزار شود. این کنفرانس مثل بن نباشد، بل کلان‌تر از آن باشد که ممالک اسلامی و سازمان کنفرانس اسلامی در آن اشتراک داشته باشند، نمایندگان ملل متحد و قوت‌های جهان در آن شرکت کنند، تا یک راه نو و فورمول نو برای نجات افغانستان و آوردن صلح ارایه کنند. نه مثل بن که ده روز وقت داده بودند که حکومت را بسازید.
در این کنفرانس چهره‌های نو با ساختار جدید پایه‌گذاری شود تا قابل قبول به جامعۀ جهانی و به ملت باشد و توان‌مندی آوردن صلح را هم داشته باشد.
وی گفت در زمان اتحاد شوروی افغانستان کمکهای زیادتر خود را از اتحاد شوروی می‌گرفت و اردوی ما اسلحه‌یی را که تا به حال استفاده م کند، اسلحۀ روسی است. با سلاح روسی افغان‌ها بسیار بلدیت دارند.
روسیه حالا دوباره به حیث یک قوت جهانی هم در عرصۀ اقتصاد و هم در عرصۀ نظامی سر بلند کرده است. این کشور به هیچ صورت در قضایای افغانستان نادیده گرفته شده نمی‌تواند. اشتراک روسیه در مسایل افغانستان حتمی است. روسیه در بازسازی، آوردن صلح و امنیت و جلوگیری از افراطیون مسلمان در افغانستان با حکومت و مردم ما همکاری کند و ما را به کامیبابی برساند. ما دیدیدیم که هیچ کشوری به تنهایی نتوانست کاری در افغانستان بکند. ما اشتراک روسیه را در قضایای افغانستان حتمی می‌دانیم. امیدوارم آنها در آوردن صلح در افغانستان با ملت ما همکار باشند.
