مجلس نمایندگان امروز در جلسه عمومی خود وزرای امور خارجه، فواید عامه و کار و امور اجتماعی را برای استیضاح فراخواند و پس از پرسش شماری از نمایندگان و ارایه توضیحات این وزرا، سه عضو کابینه حکومت وحدت ملی را سلب کرد. در جلسه امروزی که 208 تن از اعضای مجلس نمایندگان از مجموع 249 نماینده حضور داشتند، برای سلب صلاحیت یک وزیر 118 رای منفی نیاز بود.
صلاح‌الدین ربانی که از سوی عبدالله عبدالله رییس اجراییه حکومت وحدت ملی در زمان معرفی اعضای کابینه این حکومت به وزارت امور خارجه معرفی شده بود، با 140 رای منفی نمایندگان سلب صلاحیت شد. آقای ربانی در جلسه استیضاح امروزی پنجاه و هشت رای تایید گرفت. همچنین محمود بلیغ که از سوی اشرف‌غنی رییس جمهور افغانستان در زمان تشکیل کابینه برای وزارت فواید عامه معرفی شده بود نیز، با اکثریت آرای اعضای مجلس نمایندگان سلب صلاحیت شد. آقای 33 رای تایید و 164 رای عدم تایید گرفت.
نسرین اوریاخیل وزیر کار و امور اجتماعی نیز با اکثریت آرای مجلس نمایندگان سلب صلاحیت شد. او در جلسه استیضاح امروزی 144 رای عدم تایید و پنجاه و شش رای تایید گرفت.
بدنبال سلب صلاحیت شدن سه عضو کابینه حکومت وحدت ملی، عبدالرووف ابراهیمی رییس مجلس نمایندگان از رهبران حکومت وحدت ملی خواست تا افراد جدید و شایسته‌ی را به زودترین فرصت برای رهبری وزارت خانه‌های امور خارجه، فواید عامه و کار و امور اجتماعی جهت تایید به مجلس نمایندگان معرفی کند.
میزان مصرف بودجه
مجلس نمایندگان مدت‌ها قبل در برخورد با وزیرانی که در مصرف بخش اعظم بودجه انکشافی وزارت خانه‌های تحت رهبری‌شان از خود ناتوانی نشان داده‌اند، هشدار داده بود.
اعضای مجلس نمایندگان در جلسه استیضاح وزیران امور خارجه، فواید عامه و کار و امور اجتماعی اعلام کردند که استیضاح وزیران کم‌کار و ناتوان یک تصمیم جمعی است که از سوی آنان اتخاذ شده است.
ظاهر قدیر معاون اول مجلس نمایندگان، قبل از آغاز روند سوال و جواب از سه عضو کابینه، گفت افغانستان طی سال‌های با مشکلات بیشتری از جمله مشکل مصرف نشدن بودجه انکشافی مواجه بوده است. آقای قدیر گفت: «یکی از نارسایی‌ها عدم مصرف بودجه انکشافی است که متاسفانه اکثریت نهادهای بودجوی کشور از مصرف به موقع آن عقب مانده‌اند.»
ظاهر قدیر از این که شماری از وزارت خانه‌ها در مصرف بودجه انکشافی شان تاکنون ناکام بوده‌اند، ابراز تاسف کرد اما گفت: «مجلس نمایندگان در یکی از جلسات عمومی خود با اکثریت آرا فیصله نمود که با اعمال صلاحیت‌های قانونی خود وزرایی را که نتوانسته‌اند بودجه انکشافی خود را تا سطح هفتاد درصد مصرف نمایند استیضاح نموده و دلایل کوتاهی شان را در این زمینه جویا شوند. استیضاح یکی از وسایل نظارت از اعمال حکومت است.»
در همین‌حال، محمدعلی علی‌زاده از اعضای مجلس نمایندگان، می‌گوید که برخی از وزارت خانه‌ها از جمله وزارت امور خارجه افغانستان نزدیک به بیست و هفت درصد از بودجه انکشافی خود را در سال 1394 خورشیدی به مصرف رسانده و در مصرف متباقی بودجه ناکام مانده است.
اما صلاح‌الدین ربانی مدعی شد که وزارت امور خارجه در سال گذشته‌‌ی خورشیدی توانسته است بیش از هفتاد و سه درصد از بودجه انکشافی خود را به مصرف برساند. آقای ربانی افزود که وزارت امور خارجه از جمله نهادیی نیست که بودجه انکشافی آن باعث اشتغال‌زایی شود. وی تاکید کرد که این وزارت 7.7 میلیون دالر بودجه انکشافی و شش پروژه انکشافی داشت. صلاح‌الدین ربانی گفت: «گزارشی که به مجلس ارایه شده نشان می‌دهد که گویا ما از مجموع بودجه انکشافی سال 1394، حدود بیست و هفت درصد آن را مصرف کرده‌ایم. اما مطابق گزارشی که ما داریم و معلوماتی که من خدمت شما ارایه می‌کنم، این درصدی به مراتب بالاتر از بیست و هفت درصد است. محاسبات ما هم نشان می‌دهد که وزارت امور خارجه بیش از هفتاد و سه درصد کل بودجه انکشافی خود را در سال 1394 به مصرف رسانده است.»
همچنین نسرین اوریاخیل وزیر کار و امور اجتماعی پیش از این که سلب صلاحیت شود، گفت که در کم مصرف شدن بودجه انکشافی تنها خود این نهاد مقصیر نیستند. خانم اوریاخیل افزود که مصرف اکثریت بودجه انکشافی به یک اجماع و تصمیم ملی نیازمند است. وی گفت: «دلیل دیگری که بودجه انکشافی مصرف نمی‌شود، تنها به یک وزارت خانه مربوط نمی‌شود. در اینجا تمام حلقه‌های بیرونی که از هرقسمت اند، تاثیرات خود را دارند.»
در همین‌حال، محمود بلیغ دلیل عمده پایین بودن درصدی مصرف بودجه انکشافی در وزارت فواید عامه را گسترش ناامنیها در افغانستان عنوان کرد و گفت که ناامنیها روی کارهای وزارت فواید تاثیرات مستقیم دارد.
با این‌حال، هنوز معلوم نیست که چه تعداد دیگر از اعضای کابینه حکومت وحدت ملی توسط مجلس نمایندگان مورد استیضاح قرار گرفته و سلب صلاحیت خواهند شد. آن طوری که گزارش نمایندگان نشان می‌دهد، اکثریت وزارت خانه‌ها نتوانسته تاکنون بیشتر از سی و پنج درصد بودجه انکشافی سال جاری خورشیدی خود را به مصرف برسانند.
