عبور از 2016، جنگ، سیاست و مهاجرت-1

سالی میلادی که گذشت با خون شروع شد و با ناامیدی مردم به پایان رسید: جنگی که هم حضور دوباره داعش دید و شمال و شرق را نیز ناامن کرد، سیل بازگشت مهاجران، پناهجویان و یک میلیون بیجا شده بحران آفرین بود و سیاستی خارجی تهی از اقتدار

به گزارش اسپوتنیک به نقل شبکه اطلاع رسانی افغانستان (afghanpaper)، در اولین روز از سال 2017 میلادی نگاهی می کنیم به رخدادهای مهم افغانستان در سال 2016 که گذشت، سالی که در اولین روزها برای کابل خون بار بود و نشان داد که برای امنیت شروع دشواری است، سالی با رویدادهای چون تنش قدرتمندان، جنبش روشنایی، جنگ گسترده، ناامنی شمال و نفوذ داعش، توافقنامه صلح، سیاست نامتعادل خارجی و رویدادهای پیرامون جنرال دوستم به پایان رسید.
از این میان و در بخش اول به موضوع های مهمی چون امنیت، سیاست خارجی و مهاجران پرداخته می شود و دیگر رویدادها در بخش دوم و پایانی نشر می شود.
هرچند در ابتدای سال 2016 کابل شاهد حمله تروریستی بود و امیدها برای حفظ همان ثبات موجود در مدت کوتاهی به یاس بدل شد، دامنه ناامنی و جنگ با تغییر جغرافیایی به شرق، جنوب، غرب و شمال کشیده و بسیاری از ولایت ها همزمان در جنگ به سر برده و از سویی تمامی ولایت های کشور با معضل بی سابقه یک میلیون بی جاشدگان درگیر شد.
احتمال سقوط دوباره قندوز به خود رنگ حقیقت گرفت و این ولایت در بی تفاوتی های حکومت غارت و به آتش کشیده شد، در همین راستا، افشای رسوایی های رهبران جنگی که حتی از حقوق و هزینه آذوقه سربازان نیز نگذشتند، پرده از معاملاتی برداشت که میدان های جنگ خالی از رهبر می شد و مناطق واگذار مخالفان مسلح.
از سوی دیگر یکی از شدیدترین حملات انتحاری درست در مقابل ساختمان وزارت دفاع 9 کشته و 13 زخمی برجای گذاشت که خبر از ضعف امنیتی حتی در امنیتی ترین نهاد کشور می داد و در جبهه های جنگ در خلا مدیران لایق جنگی، تنها سربازان با حداقل ترین تجهیزات و آذوقه به دفاع از کشور پرداختند.
و داعش که اگر چه از ابتدای حکومت وحدت ملی به انزوا رفته بود باری دیگر فرصت عرض اندام پیدا کرد و نفوذ و حضور این گروه تروریستی با هشدار جنرال دوستم از جابه جایی سه هزار نیروی داعش به شمال احتمالات را به یقین بدل کرد.
سیاست خارجه افغانستان در سال 2016 کشور را دستخوش تغییرات و چالش های فراوان کرد، اگر اشرف غنی با رسیدن به راس قدرت در پی برقراری روابط دوستانه با پاکستان بود اما با توجه به عدم سیاست قاطع در 12 می، طی سخنرانی در لندن به شدت از عملکرد دولت اسلام آباد در حمایت از طالبان انتقاد کرد که با تداوم چنین تنش های میان دو کشور، پاکستان دست به اخراج ضرب الاجل مهاجران افغانستان از این کشور زد که بحرانی از ورود بی سابقه و یکباره برای کشور رقم خورد و سرانجام با تلاش های دیپلماتیک، اسلام آباد متعهد شد تا پایان 2017 مهاجران در این کشور باقی بمانند.
با متشنج شدن روابط کابل و اسلام آباد، این هند بود که فرصت را غنیمت شمرده و به حمایت از افغانستان پرداخت و نخست وزیر این کشور در 4 جون در افتتاحیه بند سلما حضور داشت و سپس این کشور وعده کمک بلاعوض یک میلیارد دالری به افغانستان داد و در واکنشی متقابل، مقامی بلندپایه پاکستان، جنگ افغانستان را منوط به حل معضل کشمیر عنوان کرد.
روابط عربستان با حکومت وحدت ملی و کمک های این کشور نه به زیرساخت ها بلکه تنها در راستای ترویج زبان عربی خرج شد که همان سیاست نفود وهابیت و دامن زدن به اختلافت مذهبی در کشوری است که هیچ گاه مذهب چالشی برای جنگ نبوده است.
تغییر سیاست روسیه از یک دشمن برای طالب به طرف گفتگوها، جنجال های در حکومت و پارلمان به راه انداخت که با نفوذ داعش در شمال، این کشور در هراس ناامن شدن مرزهای خود در پی گفتگوهای مستقیم بدون حضور افغانستان با این گروه تروریستی که همان رسمیت و اعتباری می باشد که طالبان مدت هاست در انتظار آن از سوی ابرقدرتی به سر برده است.
مهاجرت در افغانستان در سال گذشته میلادی روی دیگری هم داشت، سیل عظیمی از پناهجویان خسته از جنگ، بی کاری و فقر در سفر به اروپا که از سال 2015 آغاز شده بود در سال 2016 هرچند به میزان قابل توجهه کاهش داشت اما در مرگ و میرها افزایش داشته است: در 20 فبروری اجساد هفت نفر از یک خانواده از مهاجران کشور که در آب‌های مدیترانه در مسیر اروپا غرق شده بودند، به کابل بازگشت داده شد و روزهای این سال به خود دید که آب های دریای اژه جان 20 تن را می گرفت.
در این سال، کشور آلمان که با آغوش باز پذیرایِ مهاجران بود با وقوع رویدادهای تجاوز و حمله های تروریستی در این کشور دست به تغییر سیاست از حمایت و بشردوستانه به امنیتی و بررسی پرونده های پناهجویان و اخراج دست زد.
هرچند با گذشت 15 سال از دور جدید در افغانستان، شکوفایی در برخی از موارد دیده می شود اما با گسترش جنگ، جنجال های انتخاباتی طولانی، عملکرد حکومت و فساد گسترده، سال 2016 ناامیدترین سال برای مردم افغانستان بود از حکومت وحدت ملی.