این اسناد و شواهد که در اختیار دفتر «نی» حمایت کننده رسانههای آزاد افغانستان قرار گرفته نشان میدهند که مدیران ارشد تلویزیون دولتی در ولایت ننگرهار پس از آگاهی از احتمال انجام یک حمله تروریستی بالای این رسانه، حداقل سه روز قبل از وقوع آن غایب بوده و دیگر همکاران پایین دست خود را از احتمال چنین حملهای هیچ در جریان نگذاشتهاند.
به تاریخ هفدهم همین ماه جاری میلادی، چهار تن از تروریستان مسلح بالای دفتر تلویزیون دولتی در شهر جلالآباد مرکز ولایت ننگرهار حمله کرده و نزدیک به چهار ساعت با نیروهای امنیتی درگیر شدند. در این حمله شش تن به شمول چهار تن از کارمندان تلویزیون دولتی ننگرهار کشته و بیست نفر دیگر زخمی شدند. مسوولیت این حمله تروریستی را گروه داعش به عهده گرفت.
عبدالمجیب خلوتگر رییس دفتر «نی»، امروز سهشنبه، در یک کنفرانس خبری گفت که مدیران ارشد تلویزیون دولتی ننگرهار بدون این که کارمندان پایین دست خود را از احتمال این حمله تروریستی آگاه سازند، خودشان سه روز قبل از انجام و در روز حمله به محل کارشان حاضر نشدهاند. آقای خلوتگر گفت: «دفتر نی به اسنادی دست یافته که این اسناد نشان میدهد حداقل سه روز قبل از حمله حکومت محلی از این آگاهی داشته که حمله بالای محاکم، سارنوالیها و ساختمان رادیو و تلویزیون ملی قرار است انجام شود. براساس سندی که ما بدست آوردیم، والی ننگرهار نیز به صورت رسمی در جریان مساله از طریق نهادهای استخباراتی قرار گرفته است.» رییس دفتر «نی» افزود: «همچنین معلومات ابتدایی که ما بدست آوردیم، مدیران تلویزیون ملی در ننگرهار، چه مدیران اول و چه میانه، در جریان سه روز قبل از حمله و تا روز حمله غایب بوده و در رادیو و تلویزیون ملی حاضر نبودند. کسانی که حاضر بوده متاسفانه کارمندان پایین رتبه تلویزیوم ملی ننگرهار بوده و کسانی هم که شهید شده متاسفانه کارمندان پایین رتبه بودهاند. از طرف دیگر، هیچ تغییری در زمینه تامین امنیت رادیو و تلویزیون ملی پس از این که معلومات از طرف قوماندانی و ولایت حاصل میشود، به میان نیامده است. این نشان میدهد که این تهدیدات فقط در لایه مدیریتی شریک ساخته شده و مدیران هم پس از این که این معلومات را حاصل کردهاند، دفتر رادیو و تلویزیون را ترک کرده و غیرحاضر بوده و دیگر حاضر نشدهاند. اما، این معلومات را به لایه پایینی و میانه اجرایی حکومت محلی شریک نساخته است. این باعث شده کسانی که در آنجا باشند اصلا از این تهدید بیخبر بمانند.»
عبدالمجیب خلوتگر در این کنفرانس خبری تاکید کرد که مقامهای محلی و مدیران رادیو و تلویزیون دولتی ننگرهار، به عنوان عامل اصلی کشته شدن شش نفر به شمول چهار کارمند این رسانه دولتی و زخمی شدن بیست تن دیگر شناخته میشوند. او تاکید کرد که هیچ اقدام پیشگیرانه نیز به منظور جلوگیری از حمله تروریستی بالای رادیو و تلویزیون دولتی ننگرهار باوجود تهدیدهای جدی اتخاذ نشده است. به گفته آقای خلوتگر، رادیو و تلویزیون دولتی ننگرهار دو محافظ داشته که یکی از محافظان نیز سلاحی بر دست نداشته است.
محدود شدن دسترسی به معلومات
رییس دفتر «نی» همچنین در این کنفرانس خبری از محدود شدن زمینهها برای دسترسی به معلومات خبر داد. عبدالمجیب خلوتگر میگوید براساس یک نظرسنجی تازه که توسط این نهاد صورت گرفته، از هر ده خبرنگار، نه تن شان در افغانستان در زمینه دسترسی به معلومات با مشکل مواجهاند. به گفته آقای خلوتگر، این نظرسنجی که در نتیجه مصاحبه با 180 خبرنگار در سیزده ولایت طی یک ماه گذشته صورت گرفته است، نزدیک به نود درصد از مصاحبهشوندگان از عدم دسترسی به معلومات شکایت کردهاند. آقای خلوتگر به نقل از خبرنگاران مصاحبهشونده گفت که مقامهای حکومتی در ارایه معلومات به رسانهها بهانهگیری میکنند و حتا در مواردی خبرنگاران را مورد تهدید قرار میدهند. او تاکید کرد خبرنگارانی که در زمینه تهیه گزارشهای تحقیقی کار میکنند، اکثریت شان از سوی افرادی در درون حکومت مورد تهدید قرار گرفتهاند.
اما شاهحسین مرتضوی از سخنگویان دفتر ریاستجمهوری، به نتیجه نظرسنجی دفتر «نی» واکنش نشان داده میگوید که تنها نظر سنجیهای معیاری و ستندر میتواند میزان دسترسی واقعی خبرنگاران را به معلومات به شکل درست آن باز تاب دهد. آقای مرتضوی در صفحه فیسبوک خود نوشته است: «نظرسنجی اخیر یک نهاد داخلی در باره دسترسی خبرنگاران به معلومات کاملا در مغایرت با گزارش خبرنگاران بدون مرز و همچنان با واقعیتهای عینی در کشور میباشد.»
شاهحسین مرتضوی در عینحال تاکید کرده فرهنگ دسترسی به معلومات تاکنون نهادینه نشده اما گامهای قوی به منظور حمایت از فعالیت آزاد رسانهها و دسترسی به معلومات برداشته شده است.
نویسنده: دایفولادی