کلاه قره قل؛ فرهنگ در حال نابودی در افغانستان+ عکی، ویدیو

© Sputnik / Jakتولیدات پوست قره قل در افغانستان
تولیدات پوست قره قل در افغانستان - اسپوتنیک افغانستان
عضو شوید
کاهش صادرات پوست قره قل و سقوط فرهنگ کلاه قره قل در افغانستان

مالداران قره قل از کاهش صادران و کاهش قیمت پوست قره قل در افغانستان شکایت داشته و از حکومت می‌خواهند تا زمینه‌های حمایت مالی را برای مالداران و تجاران قره قل فراهم سازد.

قره قل نام نسل گوسفندی است که دارای پوست مرغوب می‌باشد و موهای پوست این گوسفند بشکل حلقه حلقه بوده و گوسفند قره قل در هوای خشک ودشت‌ های کم آب پرورش میابد این حیوان در گرمای ۴۵ درجه سانتی گراد  درتابستان و منفی۳۰ درجه در زمستان مقاومت دارد.

قره قل از سال ۱۴ صد قبل میلاد به این سو شناخته شده‌است.  قره به زبان ترکی به  سیاه و «قل» به معنای جوی است. در ولایت سرخان دریای ازبکستان شهری است که به نام قره‌قل (سیاه جوی) نامیده می‌شود.

در این شهر جوی بزرگ مملو از لوش و لای سیاه میباشد‌، به همین لحاظ این شهر را بنام قره‌قل یا سیاه جوی می‌نامند.

نسل این حیوان دراثر تغییرات ژنتیکی در شهرک قره‌قل بدنیا آمده‌است و بعدها به سایر کشورهای آسیای مرکزی افغانستان  و ایران کشانیده شده‌است.

گسترش اکوزیست این حیوان به همین مناطق محدود است ، پرورش قره قل در کشور افریقایی نامیبیا نیز صورت می‌گیرد که در قرن ۲۰ میلادی توسط آلمانی‌ها غرض تربیه انتقال شده‌است.

از پوست این حیوان کلاه پوستین، پوستین‌چه وبالاپوش ساخته می‌شود، این پوست در گذشته پس از پسته بزرگ‌ترین منبع صادرات افغانستان به شمار میرفت.

اکنون بعد از جنگ های متمادی در افغانستان و حاکمیت طالبان به مثل بسیاری از چیز های فرهنگی دیگر فرهنگ پوشیدن کلاه و پوستین قره قل نیز در افغانستان صدمات زیادی دیده است و همچنان صادرات محصولات پوست قره قل به مراتب کاهش یافته است. حکومت هم در قسمت حمایت از فرهنگ پرورش و تجارت پوست قره قل هیچگونه توجه جدی نمی‌کند.

شریف، باشنده ولایت جوزجان یک تن از پرورش‌دهندگان قره قل است که با شکایت از حمایت‌های حکومت میگوید:

"قیمت یک جلد پوست قره قل در زمان حکومت حامد کرزی یعنی بعد از سقوط رژیم طالبان به قیمت دو هزار و پنجصد  افغانی می‌رسید و اکنون این پوست قره قل را ۱۳۰۰ افغانی میخرند ، این مرد با انتقاد از عدم حمایت‌های مالی مالداران، از حکومت افغانستان می‌خواهد تا مالداران و دهاقینی که در این بخش کار میکنند مورد حمایت گردند.

قربان، یک مالدار دیگر ولایت جوزجان است که با شکایت از قیمت های پوست قره قل میگوید که در گذشته قیمت ها خوب بود ولی اکنون قیمت ها از ۳ هزار افغانی به ۵۰۰ افغانی کاهش پیدا کرده است.

در همین حال کامران، یک تن از کلاه‌دوزان و صادر کنندگان پوست قره قل در کابل است که دکان کلاه‌دوزی و همچنان صادر کننده این پوست به کشور های چون روسیه، پولند، فنلند و چند کشور دیگر اروپایی میباشد در مورد کاهش این تجارت چنین ابراز نظر نمود: "من پسر حسام الدین هستم و این کسب و کار و تجارت از پدر بزرگم به من به میراث مانده است که پدرم نیز نزدیک به ۵۰ سال در این پیشه مصروف بوده و بعد از آن من از مدت ۳۵ سال میشود که مصروف تجارت کلاه‌دوزی هستم و از زمان طفولیت هنگامی که پدرم و پدر بزرگم اینجا کار میکردند من هم مصروف همین کار هستم".

آقای کامران در مورد رسم و رواج کلاه‌دوزی میگوید که در افغانستان این رسم و رواج کلاه پوشیدن از دوران امان الله خان در کشور فرهنگ بوده است و بیشتر از این در گذشته این رسم و رواجی در افغانستان بود که مامورین در ادارات دولتی اجازه کار را بدون کلاه قره قلی نداشتند و حتی شاگردان مکتب هم باید کلاه به سر میکردند.

وی گفت:

"ما پوست قره قل را از ولایات شمالی قطغن وارد می‌کنیم و استادان دیگری نیز در بخش بالاپوش و یا پوستین کار میکنند و میدوزند".

فعلاً بازار فرهنگ کلاه پوشیدن قره قل کاهش یافته است و این فرهنگ هم که در زمان حکومت طالبان به سقوط بود ولی اکنون بخاطری دوباره در این اواخر رواج یافته است که آقای حامد کرزی ریس جمهور قبلی کشور کلاه قره قل می‌پوشید و تعدادی مردم هم با تقلید از کرزی فعلاً کلاه قره قل می‌پوشند.

از نگاه تجارت این پوست باید گفت که پوست قره قل به کشور های هندوستان، پاکستان روسیه و دیگر کشور های اروپایی صادر میشود ولی نه به آن اندازه که قبلاً صادر می‌شد.

نادر یک تن از استادان دیگر پوست‌دوز قره قل است که در مورد کارهایش می‌گوید:

"از مدت ۳۸ الی ۴۰ سال به این طرف که من مصروف پوست‌دوزی هستم و از پاچه (حاشیه های پوست) بالاپوش میسازم".

در گذشته‌ها بالاپوش های ساخته شده ما به کشور روسیه و دیگر کشور ها صادر می‌شد ولی اکنون تنها به کشور های قزاقستان و تاجیکستان و دیگر کشور ها صادر میشود.

استاد نادر در مورد فرهنگ پوست‌دوزی و فرهنگ دوخت لباس ساخته شده از پوست قره قل می‌گوید: واضح است که اگر توجه صورت نگیرد این فرهنگ از بین می‌رود و باید که حکومت در قسمت مشکلات یعنی صادرات قره قل توجه نماید.

در همین حال حاجی عبدالحکیم، باشنده شهر کابل که از جمله باشندگان اصیل این شهر است و برای خرید کلاه قره قل به یکی از فروشگاه‌های قره قل آمده‌است در مورد قره قل می‌گوید:

"در گذشته تمام مردم کابل کلاه می‌پوشیدند ولی اکنون مردم اصیل کابل که نمانده اند همه شان به خارج رفتند و باشندگان فعلی کابل از هر ولایت آمده اند، در گذشته کاکه‌های کابل بیشتر از کلاه پوست استفاده می‌کردند و می‌پوشیدند".

© Sputnik / Jakتولیدات پوست قره قل در افغانستان
تولیدات پوست قره قل در افغانستان - اسپوتنیک افغانستان
1/3
تولیدات پوست قره قل در افغانستان
© Sputnik / Jakتولیدات پوست قره قل در افغانستان
تولیدات پوست قره قل در افغانستان - اسپوتنیک افغانستان
2/3
تولیدات پوست قره قل در افغانستان
© Sputnik / Jakتولیدات پوست قره قل در افغانستان
تولیدات پوست قره قل در افغانستان - اسپوتنیک افغانستان
3/3
تولیدات پوست قره قل در افغانستان
1/3
تولیدات پوست قره قل در افغانستان
2/3
تولیدات پوست قره قل در افغانستان
3/3
تولیدات پوست قره قل در افغانستان

آقای حاجی حکیم در مورد رسم پوشیدن انواع کلاه‌ها می‌گوید: "که در گذشته این کلاه‌ها به شکل گرد یا کشتی ساخت بود و بیشتر مردم از همان قسم استفاده می‌کردند و من خوب بیاد دارم که پدر من هم همان قسم می‌پوشید خوب بیاد دارم چون من از جمله مردمان اصیل کابل هستم".

وی یکی از دلایل نپوشیدن کلاه قره قل در شهر کابل را نبود امنیت عنوان کرده گفت: "فعلاً امنیت تامین نیست در شهر کابل دزدان زیاد هستند، دزدان موترسایکل سوار بخاطر اینکه این کلاه قیمتی است از سر مردم چور کرده، فرار می‌کنند و ما دیده‌ایم که کلاه چند رفیق مارا دزدیدند و آنها فعلا کلاه سر نمی‌کنند".    

نوار خبری
0
برای شرکت در گفتگو
ورود به سیستمیا ثبت نام کنید
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала