در حالیکه تا چند سال پیش فقط طالبان به عنوان تنها گروه تروریستی، امنیت افغانستان را تهدید میکرد، حالا شمار زیادی از جنگجویان وابسته به گروههای دیگر نیز به این جمع پیوسته اند.
محمد اشرف غنی رییس جمهور افغانستان در گفتگویی با یک رسانۀ غربی دلیل ناامنیهای فراوان در کشور را فعالیت گستردۀ گروههای تروریستی بینالمللی عنوان کرد. غنی در پاسخ به یک خبرنگار خانم که پرسیده بود: «آیا در برابر ناامنی روزافزون، پاسخ شما ساختن دیوارهای بلند است؟» با لحن تند پاسخ داد:
«راهکار شما چیست، بانو؟ بیست و یک گروه تروریستی بینالمللی در افغانستان فعالیت دارند. ما تحت محاصره استیم. ما به مبارزه ادامه میدهیم، تا زمانی که مشکل امنیت حل شود.»
بر اساس آمار در سال 2017 بر اثر بیش از 2 هزار حمله در افغانستان، نزدیک به 25 هزار تن کشته و زخمی شده اند.
محمد رادمنش معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان میگوید که بیست گروه تروریستی در افغانستان فعالیت دارند و مراکز تربیه و تجهیز اکثریت این گروههای تروریستی در پاکستان است. سخنگوی وزارت دفاع به اسپوتنیک میگوید:
«در کنار طالبان و داعش، گروههای دیگر چون لشکر جهنگوی، لشکر طیبه، حزب جماعت اسلامی پاکستان، گروه ترکستان شرقی (ایغوریهای چین)، القاعده، حزب انصارالله تاجیکستان و حزب تحریک اسلامی ازبیکستان و احزاب دیگری در جنوب آسیا و پاکستان در ناامنیهای افغانستان نقش عمده دارند. اینگروههای در کنار احزابی چون حزب تحریر در داخل افغانستان و افراد و گروههای افراطگرای دیگر که منافع شان را در جنگ میبینند به تشکیل گروهها پرداخته بر علیه دولت افغانستان میجنگند و تهدید ایجاد میکنند.»
آقای رادمنش تأکید میکند که این گروهها در پاکستان تمویل و تجهیز شده و سپس به افغانستان فرستاده میشوند:
«در کشورهای آسیای میانه نیز گروههای افراطگرا تشکیل میشوند و در همان کشورها مبارزه میکنند، اما به حدی نیست که برای ما تهدید شوند. تمام مدارس و آموزشگاههای تروریستان در پاکستان بوده و در ارتباط با شوراهای موجود در این کشور چون شورای میرانشاه، پشاور، گردیجنگل و شورای کویته و با استفاده از بازار آزاد سلاح در پاکستان، مسلح شده و برای انجام انجام فعالیتهای مافیایی خود در منطقه، جنگ را در افغانستان زنده نگهمیدارند.»
این ادعای مقامات افغانستان که پاکستان را مقصر اصلی در جنگ افغانستان و تمویل و تجهیز تروریستان میدانند، تازگی ندارد. اما به تازگی روابط دو کشور در پی انتقادهای تند مقامات افغانستان، به سرد ترین حالت رسیده است.
پس از آنکه در ماه جنوری سال 2018 حملات گروههای تروریستی، سبب کشته شدن 228 غیرنظامی و زخمی شدن 360 تن دیگر شد، در پایان ماه جنوری میلادی رییس جمهور افغانستان پاکستان را مسوول کشتار در افغانستان دانست. غنی در یک سخنرانی «خطاب به مردم» گفت:
«پاکستان مرکز اصلی استقرار طالبان است. حالا تصمیم به دست حکومت پاکستان می باشد که آنچه را برای خود می پسندند، باید برای تمام جهان اسلام بپسندند.»
عبدالله عبدالله رییس اجرایی حکومت افغانستان نیز هفتۀ پیش خطاب به دولت پاکستان گفت:
«از راکتپراگنی ناامنی و انجام حملات انتحاری چیزی به دست آورده نمیتوانید، بیاید دوستی تان را در عمل ثابت کنید.»
معاون سخنگوی وزارت دفاع میگوید که گروههای تروریستی پاکستان را مسیر و مرکز خود انتخاب کرده اند:
«اگر تروریستان از کشور دیگری هم باشند، به پاکستان میآیند و از آنجا تجهیز شده و برای ناامنی روانۀ افغانستان میشوند.»
در مورد آمار گروههای تروریستی در افغانستان، اطلاعات دقیقی وجود نداشته است، اما معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان میگوید که شمار جنگجویان گروههای مختلف در افغانستان به بیش از سی هزار تن میرسد. او اما میگوید که افراد دیگری نیز در کنار این شمار، برای اهداف دیگری مسلح استند:
«تعداد جنگجویان اضافهتر از سی هزار تن است. اما افراد دیگری در درون افغانستان هم استند که منافع شان فرق دارد، حتا دزدانی استند که تحت نام طالب کوشش میکنند تهدیدات را به وجود بیاورند و از وضعیت به نفع خود استفاده کنند.»
آقای رادمنش، تمرکز تروریستان در جاهای مختلف را نابرابر خوانده و شماری از ولایات را دارای کمترین میزان جنگجو میداند:
«در بعضی ولایات ما نداریم [جنگجو]. ولایاتی استند مثل پنجشیر، بامیان، دایکندی و کابل که در آنها گروههای تروریستی بسیار کمتر است، اما ذخیرۀ این گروهها در پاکستان است که اگر ده نفر اینها در افغانستان کشته شود، پاکستان به خاطر اهداف استراتیژیک خود، 12 نفر دیگر را استخدام میکند».
در ماه سپتمبر 2017، واسیلی نبنزیا، نماینده دایمی روسیه در سازمان ملل متحد، با نگرانی از افزایش فعالیت گروه داعش در افغانستان شمار افراد این گروه را اعلام کرد: «هم اکنون هفت هزار داعشی در افغانستان حضور داشته و فعالیتهای هراس افگنانه شان ادامه دارد».
رادمنش با این آمار موافق نیست و میگوید:
«میتوانم بگویم که افراد داعش در کشور حدود سه هزار تن استند. همۀ مسایل تروریزم و مواد مخدر متأسفانه زیر سایۀ سیاستها آمد و کشورها کوشش میکنند بر اساس دید سیاسی خود مسایل را تعریف کنند و مبالغه انجام بدهند.»
آقای رادمنش با اشاره به گزارشهایی در مورد ولسوالی درزاب ولایت جوزجان میگوید:
«در درزاب میگفتند سه-چهار هزار داعشی است، اما ما وقتی عملیات کردیم، هشتاد نفر از بین رفت و کاملاً تار و مار شدند.»
او اما میگوید هیچکس ارقام ثابت تروریستان را در اختیار ندارد:
«ما و همۀ کسانی که نظر میدهند، تقریبی است، ثابت نیست. اما بهتر است حقایق گفته شوند. حدود سه هزار تن استند، بیشتر در ننگرهار و وقتی عملیات میشود به آن سوی خط فرضی دیورند فرار میکنند.»
آقای رادمنش، با آنکه گزارشها مبنی بر قطع فعالیت شبکههای مخابراتی روشن، امتیان و اتصالات را در ولسوالی درزاب ولایت جوزجان رد نمیکند، اما میگوید که ارتش ملی افغانستان عملیاتهایی را در این مناطق دارد و برای بهتر شدن اوضاع در بهار آینده، به شدت تلاش میکند. معاون سخنگوی وزارت دفاع تأکید میکند:
«این تعهد را سپردهایم و این تعهد وجود دارد که به خاطر ثبات و قرار گرفتن افغانستان در مسیر ثبات و پیشرفت و از همۀ امکانات برای تأمین صلح در افغانستان استفاده خواهیم کرد.»
وزارت دفاع افغانستان در حالی از فعالیت بیست گروه تروریستی که اکثریت آن خارجی است، در کشور خبر میدهد که به گفتۀ آنان ریشۀ تمام گروهها به همسایۀ شرقی و جنوبی افغانستان یعنی پاکستان میرسد. پیش از این مقامات امنیتی افغانستان از گروههای دیگری چون جیش محمد، شورای اتحاد مجاهدین، گروه مولوی نذیر، تحریک طالبان پاکستانی، امر به معروف و گروه مومن نیز به عنوان گروههای دیگری نام برده اند که به باور آنان در پاکستان تجهیز شده و برای جنگ راهی افغانستان میشوند.