حدود یک ماه پس از حملات ۱۱ سپتامبر، جورج بوش، رئیس جمهور پیشین امریکا رسماً آغاز عملیات علیه حکومت طالبان و اسامه بن لادن را اعلام کرد.
از آغاز حضور نیروهای امریکایی در افغانستان حدود ۱۸ سال میگذرد. اکنون که القاعده شکست خورده، نیروهای امریکایی و ائتلاف تحت رهبری امریکا و ناتو در افغانستان با جنگجویان طالبان و داعش میجنگند.
طی این مدت حکومت امریکا درباره خروج نیروهای اش از افغانستان اظهارات ضد و نقيض کرده است.
همان قسمیکه گفته شد، رئیس جمهور بوش آغازگر عملیات نظامی در افغانستان بود. در سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ در حالی که امریکا درگیر جنگ عراق نیز بود، نیروهای امریکایی در افغانستان به ۶۷ هزار تن افزایش یافت.
در سال ۲۰۰۹ باراک اوباما، چهل و چهارمین رئیس جمهور ایالات متحده امریکا جنگ ناتمام افغانستان و عراق را به ارث برد.
رئیس جمهور اوباما در روزهای نخست ریاست جمهوری خود استراتژی جنگ افغانستان را اعلام کرد. وی ۱ دسامبر ۲۰۰۹ در جریان سخنرانی خود در آکادمی نظامی ایالات متحده اعلام کرد که امریکا در اوایل سال ۲۰۱۰ سی هزار نیروی کمکی به افغانستان اعزام میکند.
«حال ما باید متحد شویم تا این جنگ را بطور موفقیت آمیز خاتمه دهیم، چرا که نه تنها اعتبار ناتو بلکه امنیت کشورهای متحد ما و امنیت دنیا در مخاطره است.» {۱}
رئیس جمهور اوباما افزود که یگانه هدف امریکا پایان دادن یک دوره طولانی جنگ و سختی مردم افغانستان است و امریکا قصد حضور نامحدود در این کشور را ندارد. وی تاکید کرد که روند خروج نیروها از افغانستان از ماه جولای ۲۰۱۱ آغاز خواهد شد.
به این ترتیب در اوخر سال ۲۰۱۰ میلادی تعداد نیروهای امریکایی در افغانستان به ۱۰۰ هزار افزایش یافت.
۲ می ۲۰۱۱ — روز تاریخی در مبارزه با القاعده به شمار میرود. در این روز اسامه بن لادن، رهبر گروه القاعده در شهر ایبت‌آباد پاکستان توسط نیروهای امریکایی کشته شد.
بزرگترین نشست ناتو بتاریخ ۲۰ می ۲۰۱۲ در شهر شیکاگو برگزار شد. در این نشست توافق شد که مسئولیت تامین امنیت به طور تدریجی به نیروهای ملی افغان سپرده شود و ماموریت آیساف تا پایان سال ۲۰۱۴ میلادی در افغانستان پایان پذیرد. {۲}
باراک اوباما در جریان نشست سران ناتو تاکید کرد که تا تابستان سال ۲۰۱۳ میلادی مسئولیت امنیت افغانستان به نیروهای امنیتی و پولیس این کشور واگذار میشود.
در ۲ می ۲۰۱۲ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا در سفری از پیش اعلام نشده وارد کابل شد. وی در جریان این سفر خود با حامد کرزی، رئیس جمهوری افغانستان دیدار کرد و دو طرف توافقنامه همکاری استراتژیک میان افغانستان و امریکا را امضا کردند.
بر اساس این توافقنامه امریکا پس از خروج نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان در سال ۲۰۱۴ همچنان دولت و نیروهای نظامی و امنیتی افغان را حمایت و پشتیبانی خواهد کرد.
رئیس جمهور اوباما ۱۱ جنوری ۲۰۱۳ با حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان در کاخ سفید دیدار و گفتگو کرد.
باراک اوباما پس از ملاقات با همتای افغان خود اعلام کرد که جنگ در افغانستان، هم در میدان نبرد و هم در زمینهء ساختن یک کشور با ثبات به پایان رسیده است.
وی افزود که ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده در افغانستان به هدف اصلی اش یعنی نابودسازی هسته القاعده رسیده است و از همین رو ائتلاف جهانی جنگ را در این کشور پایان خواهد داد.
«۳۳ هزار نیروی امریکایی که اضافه شده بود به افتخار ماموریت شان را پایان داده اند به خانه های شان دو باره باز گشتند، این هفته ما توافق کردیم که نیروهای افغان در بهار امسال امنیت سرتا سر کشور شان را خود به عهده گیرند و ما ماموریت خود را به نقش حمایتی از نیروهای افغان تغییر خواهیم داد.» {۳}
در اواخر سال ۲۰۱۴ رئیس جمهور اوباما اعلام کرد که ماموریت نظامی نیروهای امریکایی در افغانستان تا سال ۲۰۱۶ تمدید شده است.
بر اساس این تصمیم ۹۸۰۰ سرباز امریکایی در افغانستان باقی میمانند، این تعداد به تدریج از افغانستان خارج میشوند و تنها ۱۰۰۰ سرباز پس از سال ۲۰۱۶ در افغانستان باقی خواهند ماند.
«بیش از یک دهه تمرکز اساسی سیاست خارجی ما روی جنگ افغانستان و عراق بود. وقت آن رسیده است صفحه تاریخ سیاست خارجی را دور بدهیم.» {۴}
اوباما با ارائیه این برنامه طوری وانمود کرد که طولانی ترین جنگ تاریخ امریکا که توسط جورج بوش، پس از حمله القاعده در ۱۱ سپتامبر آغاز شد، با پایان دوره ریاست جمهوری او به اتمام میرسد.
افغانستان در سال ۲۰۱۴ دچار مشکلات داخلی شد. قرار بود برای اولین بار در تاریخ افغانستان قدرت به شکل مسالمت آمیز انتقال پیدا کند.
نتیجه انتخابات جنجالی ۲۰۱۴ ایجاد حکومت وحدت ملی بود. داکتر اشرف غنی و داکتر عبدالله عبدالله پس از ماه‌ها بحث و مذاکره، ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۴، موافقتنامه ایجاد حکومت وحدت ملی را امضا کردند.
در اواخر مارچ ۲۰۱۵ بارک اوباما پس از ملاقات با محمد اشرف غنی رئیس جمهور و عبدالله عبدالله رئیس اجراییه افغانستان در قصر سفید گفت:
«رئیس جمهور غنی خواسته بود که در جدول زمانی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان اندکی تغییر به میان آید. من با جنرال جان کمپبل قوماندان امریکایی ماموریت حمایت قاطع و تیم امنیت ملی خود مشوره کرده تصمیم گرفتم تا پایان سال جاری همین تعداد ۹۸۰۰ عسکر خود را حفظ میکنیم و شماری دقیق عساکر امریکایی را که در سال ۲۰۱۶ باقی خواهند ماند، در پایان امسال مشخص می سازیم.» {۵}
در ماه اکتوبر ۲۰۱۵ اوباما هنگام معرفی طرح جدید اش درباره افغانستان گفت که وضعیت امنیتی در بسیاری از مناطق کشور بسیار بی ثبات است و نیروهای امنیتی افغان «آن طوریکه لازم است قوی نیستند». به این دلیل حکومت کابل از امریکا خواسته که حمایت اش را از این کشور به وسعت بیشتر از آنچه که تصویب شده بود، ادامه دهد.
«من به عنوان فرمانده کل نیروها اجازه نمیدهم که تروریست ها از افغانستان به عنوان پناهگاه استفاده کنند تا مردم ما را مجدداً مورد حمله قرار دهند». {۶}
وی تاکید کرد که بر اساس پلان در پایان سال ۲۰۱۶ یا در آغاز سال ۲۰۱۷، شمار نیروها به تقریبا ۵۵۰۰ سرباز کاهش خواهد یافت و نیروهای امریکایی به غیر از پایتخت در سه منطقه دیگر افغانستان (بگرام، جلال آباد و قندهار) مستقر باقی خواهند بود.
دونالد ترامپ، برنده انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ امریکا شد. وی در جریان مبارزات انتخاباتی‌اش بارها گفته بود که ماموریت نظامی امریکا در افغانستان باید به پایان برسد. با ورود ترامپ به کاخ سفید مفکوره و نگاه او به طور کلی تغییر کرد.
بلاخره ۲۱ اگست ۲۰۱۷ رئیس جمهور دونالد ترامپ در پایگاهی در نزدیکی قبرستان نظامی آرلینگتون (محل دفن شمار زیادی از سربازان امریکایی که در افغانستان کشته شده‌اند) استراتژی جدید امریکا در قبال افغانستان را اعلام کرد.
ترامپ گفت که نیروهای امریکایی در افغانستان بدون تعیین جدول زمانی به ماموریت خود ادامه خواهند داد.
«خروج عجولانه از افغانستان یک فضای خالی ایجاد خواهد کرد که تروریست‌ها از جمله داعش و القاعده فوراً آن را پر خواهند کرد. همانطوری که میدانید، امریکا در سال ۲۰۱۱ عجولانه از عراق خارج شد. این یک اشتباه بزرگ بود. در نتیجه دستاوردهایی که به سختی به دست آورده بودیم به راحتی به دست دشمنان ما افتاد.» {۷}
علاوه براین ترامپ تاکید کرد که افغانستان در حال جنگ با دشمنی است که امریکا را نیز تهدید میکند. بخاطر همین امریکا به حمایتش از نیروهای امنیتی افغان در میدان جنگ با طالبان ادامه خواهد داد.
اعمال فشار بر پاکستان برای دست کشیدن از حمایت گروه‌های افراطی بخش دیگر این استراتژی است.
«ایالات متحده امریکا کورکورانه بیشتر از ۳۳ میلیارد دالر در طول ۱۵ سال به پاکستان کمک کرده است، اما آنها فقط با دروغ‌گویی و فریب‌کاری و به فکر این که رهبران ما احمق اند، جواب ما را داده اند. آنها به تروریستانی که ما در افغانستان به دنبال شان استیم، پناه میدهند، و تقریباً هیچ کمکی نمیکنند. دیگر بس است!» {۸}
دونالد ترامپ در جریان سخرانی سالانه خود در کانگرس امریکا گفت که تا هنوز وقت خروج نیروهای نظامی امریکایی از افغانستان نرسیده است.
«نظامیان ما در افغانستان مقررات جدید برای نبرد دریافت کرده اند. ما همراه با شرکای قهرمان خود دیگر با "تعیین زمان مصنوعی" نیروهای مسلح خود را در معرض خطر قرار نمیدهیم. ما دیگر دشمنان را از برنامه ها و پلان های خود آگاه نخواهیم ساخت.» {۹}
به این ترتیب سوال «ماموریت نظامی امریکا در افغانستان چی وقت به پایان خواهد رسید؟» همچنان بدون جواب باقی میماند. اما باید گفت که سیاست چیزی با ثبات نیست و هر لحظه در تغییر میباشد و اظهارات روسای جمهور امریکا که فوقاً ذکر شد نمایانگر این امر میباشد.
1.edition.cnn.com/2009/POLITICS/12/01/obama.afghanistan.speech.transcript
2.www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_87595
3.obamawhitehouse.archives.gov/the-press-office/2013/01/11/joint-press-conference-president-obama-and-president-karzai
4.www.theguardian.com/world/2014/may/27/obama-us-afghanistan-force-2014
5.da.azadiradio.com/a/26919367.html
6.www.dw.com/fa-af/اوباما-خروج-نیروهای-امریکایی-از-افغانستان-را-متوقف-می-کند/a-18785896
7.www.theguardian.com/us-news/2017/aug/21/donald-trump-expand-us-military-intervention-afghanistan-pakistan
8.twitter.com/realDonaldTrump/status/947802588174577664
9.af.sputniknews.com/world/201801312033413-امریکا-نیروها-زمان-خروج/
