پرده‌برداشتن سیگار از ناکارایی پروژهٔ برق «شمالی» و تهدید زندگی مردم

© Sputnik / Yuriy Lashovلین انتقال انرژی برق
لین انتقال انرژی برق - اسپوتنیک افغانستان
عضو شوید
بازرس ویژه ایالات متحده امریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) اعلام کرد که بیشتر از 60 میلیون دالر امریکا که در پروژهٔ برق شمال شرقی افغانستان هزینه شده، به هدر رفته و این پروژه غیر فعال باقی مانده است.

سیگار با تاکید بر سوء مدیریت این پروژه گفته است که سیستم برق این پروژه با ولتاژ بالا نصب شده است، اما پایه‌های برق این پروژه با خطر افتادن روبرو است و زندگی مردمی که در مسیر یا اطراف این پایه‌های برق زندگی می‌کنند را، با خطر مواجه کرده است.

مشکل ملکیت زمین‌هایی در مسیر پروژه واقع شده نیز تا اکنون حل نا شده علاوه براین در نظر نگرفتن پایداری این سیستم و اتصال دایمی آن با منابع برق، به گزارش سیگار عوامل عمدۀ ناکامی این پروژه است.

حکومت افغانستان تأیید می‌کند که زمین‌های مورد نیاز را در اختیار ارتش مهندسی امریکا قرار نداده است. آصف غفوری، سخنگوی وزارت انرژی و آب در گفتگو با اسپوتنیک می‌گوید: 

«پروژه برق گلبهار در سال 2011 به طور مستقلانه از سوی  «نیروهای مهندسی ایالات متحده امریکا (USACE) آغاز شد و وزارت انرژی و آب افغانستان تنها بخش حل چالش‌های اجتماعی و واگذاری زمین را بر عهده داشت. مسأله استملاک در قانون اساسی افغانستان گنجانیده شده است. در زمینهٔ تحقق پروژه‌های بزرگ و به ویژه پروژه‌های برق، دولت افغانستان مکلف است تا به کسانی که املاک و جایداد‌های شان (از جمله خانه، باغ، زمین و حتا درختان) در مسیر پروژه قرار دارد، مطابق به قانون، قیمت آن را بپردازد. این مسله نه‌تنها در مورد پروژهٔ گلبهار، بلکه تمام پروژه‌های بزرگ مانند خط انتقال برق از کجکی به قندهار، از کابل به لوگر، پکتیا، پکتیکا و غیره باید صورت گیرد. یعنی استملاک بحث اولی کار است که مربوط به وزارت انرژی و آب می‌باشد و در هماهنگی با ریاست اراضی افغانستان، پرداخت پول به مالکین جایداد مردمی را که در مسیر پروژه قرار میگیرند برعهده دارد. اما نسبت به یک سلسله چالش‌ها این بخش از پروژه تا اکنون حل نا‌شده باقی مانده است.»

سیگار همواره گزارش‌هایی را در مورد کاستی‌ها وناکارآیی شماری از پروژه‌های امریکا در افغانستان نشر کرده است که ضیاع منابع، تقلب و سؤ استفاده مالی در پروژه‌های انکشافی امریکا در افغانستان، شامل آن می‌باشد.

در گزارش منتشر شده توسط سیگار گفته شده که تا حال ازحکومت افغانستان هیچ زمینی را به دست نیاورده است و حدود ۶۸ در صد زمین‌هایی که در مسیر راه این پروژه واقع شده است، زمین‌های خصوصی است. این پروژه می‌توانست برق را به پروان و کاپیسا و مناطقی چون نجراب، چاریکار و پنجشیر برساند. اما عدم همآهنگی میان اجراکنندگان، دلیل دیگر ناکارآیی این لین‌ها شد.

رضا حیدری، مشاور وزارت انرژی و آب افغانستان در مورد دلایل عدم بهره‌برداری از پروژهٔ برق گلبهار به اسپوتنیک می‌گوید: 

«پروژه برق شمال شرقی، باید لین انتقال برق را از سب ستیشن «پشته سرخ» ولایت پروان به قدرت 20 کیلووات به گلبهار انتقال می‌داد و از آنجا تا «تپهٔ احمد بیگ» در مرکز ولایت کاپیسا ادامه می‌یافت. امریکا تفاهم نامه‌یی را در بخش استملاک با دولت افغانستان امضا نموده است. اکنون برای بهره برداری از این پروژه چالش های موجود که به زودی حل خواهند شد.

یکی ازین چالش ها متاسفانه ناهماهنگی هنگام برنامه‌ریزی این پروژه میان اجراکننده‌ها است. مشکل دومی طولانی بودن پروسه استملاک زمین است که در آن، ادارات مختلف ذیدخل می‌باشند. اما با وجود این چالش‌ها وزارت انرژی و آب در هماهنگی با وکلای پارلمان و نماینده‌های این مناطق در مجلس، کارهای آگاهی‌دهی را انجام داده و به مردم این مناطق، اطمینان داده است که این پروژه سرانجام اجرا خواهد شد.»

آقای حیدری با تأکید بر اینکه پروسه استملاک زمین یک پروسه نهایت طولانی است خطر موجود در اطراف پایه‌های برق این پروژه را تأیید می‌کند:

«این خطر در واقعیت موجود است و به همین دلیل هم در حال حاضر برق لین‌های مذکور غیر فعال است. خانه های مردم  که در مسیر لین ها قرار دارد و نظر به قرارداد ها، انتقال برق یک محدوده مشخص دارد و مناطق مذکور باید عاری از مردم و خانه‌ها باشد. لذا این پروژه در حال حاضر غیر قابل استفاده باقی مانده است.»

آقای حیدری می‌گوید که حکومت افغانستان این پروژه را هنوز تسلیم نشده است:

«در مورد چگونگی مصرف 60 میلیون دالر ایالات متحده در این پروژه باید گفت این پول از سوی بخش مهندسی ارتش این کشور مدیریت و نظارت می‌شد و آنها تاکنون این پروژه را به طور رسمی به دولت افغانستان و شرکت برشنا جهت بهره‌برداری واگذار نکرده اند.»

اما ذکیه سنگین نمایندهٔ مردم پروان در مجلس نمایندگان در گفتگو با اسپوتنیک می‌گوید که دولت افغانستان بنابر دلایلی تمام پروژه‌های انکشافی را متوقف ساخته است و برخورد‌های سیاسی و سلیقوی مانع بهره برداری از پروژهٔ برق گلبهار شده است:

«احتمال دارد که متوقف ساختن این پروژه، مرتبط به برخوردهای سیاسی و سلیقوی میان مقامات ارگ نیز باشد. با وجودی که ولایت کاپیسا، پروان و شماری دیگر از ولایت‌های شمالی از جمله مناطق امن افغانستان به شمار میرود و مشکلات امنیتی نسبت به سایر ولایات در این مناطق به مراتب کمتر است، و بهره‌برداری از پروژه‌های مشابه برای این مناطق بسیار آسان‌تر است.»

او با ابراز نگرانی می‌گوید که در صورت عدم بهره‌بردای و استفاده از لین‌های برق مذکور، این پروژه به مرور زمان نابود شده و تخریب خواهد شد:

«به من نظر من برای جلوگیری از تخریب این لین‌ها و به هدر رفتن پول مصرف شده، خوب‌تر است که این پروژه هرچه زودتر به بهره‌برداری سپرده شود.»

اما چه چالش سیاسی می‌تواند مانع بهره‌برداری از این پروژهٔ مهم شده باشد. این نمایندهٔ پروان در مجلس نمایندگان افغانستان می‌گوید:

«این مسأله بر می‌گردد به انتخابات گذشته. به همه روشن است که مردم ولایت‌های شمالی از جمله کاپیسا، پروان، پنجشیر و شمار دیگری از این ولایت بیشتر به عبدالله عبدالله (رییس اجراییه) رأی دادند، که پسانتر این مسأله یکی از چالش‌های عمده برای مردم این مناطق شد. مسایل ناهماهنگی نیز باعث شده تا تمام پروژه‌های انکشافی متوقف شود. اگر موضوع سیاسی نیست، پس چرا این پروژه تکمیل نمی‌شود. این پروژه می‌تواند به شمول کاپیسا و پروان مناطق همجوار آن را نیز از نعمت داشتن برق برخوردار کند. همچنین قرار بود یم بند برق بالای دریای پنجشیر اعمار شود که آن هم نشد، پس واضح است که برخورد‌های سیاسی باعث شده تا این پروژه و پروژه‌های دیگر این مناطق تکمیل نگردد که این همه به ضرر مردم است.»

خانم سنگین می‌گوید که کشورهای کمک‌کننده نیز می‌توانند به راحتی از اجرای تعهد شان سر باز بزنند:

«دولت در توضیح این مسأله می‌گوید که بودجهٔ دولت برای تحقق پروژه کافی نیست و کشورهای کمک‌کننده به تعهد شان پایدار نیستند. تعهدات کشورهای کمک‌کننده همیشه تعهدات کتبی است و آن‌ها با دولت افغانستان برای دادن یک مقدار پول تفاهمی را به امضا می‌رسانند اما اینکه پول تعهد شده بعد از امضای تعهد، داده می‌شود یا خیر، معلوم نیست. چون بعضاً در جریان کار مشخص می‌شود که مصارف پروژه می‌تواند پول بیشتر از پلان باشد، لذا در بسیاری موارد کشور «دونر» از دادن پول، شانه خالی می کنند.»

 

در اخیر باید خاطر نشان ساخت که عدم استفاده از لین‌های مذکور مخالفین دولت و طالبان را متوجه منطقه می‌سازد. آن‌ها تاسیسات نیم‌کاره را به غارت برده و از سویی هم این تاسیسات برای  تحرکات تخریبکاری گروه‌های مخالف بسترسازی خواهند کرد. این خود برای امنیت این مناطق تاثیرناگوار دارد. تکمیل شدن این پروژه برای «شمالی» اهمیت به‌سزایی را دارا است. «شمالی» اصطلاحی است که در افغانستان بیشتر برای بخش‌های شمال کابل و بیشتر سه ولایت پروان، کاپیسا و پنجشیر اطلاق می‌شود.

نوار خبری
0
برای شرکت در گفتگو
ورود به سیستمیا ثبت نام کنید
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала