بعد از مراسم تحلیف اردوغان در تاریخ 9 جولای کشور به شکل اداره ریاست جمهوری گذار نمود. مهدی ایکر معاون حزب عدالت و انکشاف در مورد مسایل بین المللی در مصاحبه با خبرگزاری «ریا نووستی» معلومات داد که بعد از انتخابات مناسبات ترکیه و روسیه، امریکا و اتحادیه اروپایی چگونه انکشاف خواهند یافت. در صحبت با او همچنان بر مسایل داخلی ترکیه، از جمله، مربوط به عواقب کودتای دولتی در جولای سال 2016 نیز تماس گرفته شد.
- پیروزی رجب طیب اردوغان رهبر حزب شما و ایتلاف با شرکت حزب حاکم عدالت و انکشاف بر مناسبات ترکیه-روسیه، به ویژه پروژه های بزرگ انرژی، مانند خط لوله گاز «جریان ترکی» و ستیشن برق اتمی «آق قیو»(Akkuy) چگونه اثر خواهد کرد؟
— روسیان و ترکان — این دو ملت است که از یک بحیره ماهی میخورند. آنها در طول قرون تاریخ و جغرافیای مشترک داشتند. به این ترتیب، دو کشور در بسیاری مسایل منطقوی و جهانی منافع مشترک دارند. قبل از انتخابات مناسبات بین ترکیه و روسیه به سرعت در بسیاری عرصه ها، مانند سیاست، اقتصاد و دفاع انکشاف می یافت. دقیقاً همینطور در دوران جدید توسعه و تعمیق مناسبات ما را با روسیه در تمام عرصه ها ادامه خواهیم داد.
دو کشور همه مساعی برای اعمار «راه ابریشم انرژی» به خرج میدهند. به این ارتباط «جریان ترکی» و ستیشن برق اتمی «آق قیو» مهمترین پروژه ها در شبکه اقتصادی انرژیتیک شمرده میشوند.
- آیا همکاری بین روسیه و ترکیه در سوریه ادامه خواهد یافت یا خیر؟
— آنچه که به عرصه نظامی مناسبات ترکیه-روسیه مربوط میگردد، پس ترکیه و روسیه مکلفیت های مشترک خود در باره امنیت منطقوی درک میکنند. مساله سوریه نیز مستقیماً با آن مربوط است. با وجود آنکه بعضاً همه مسایل مورد توافق قرار نمی گیرند، لحظات منفی توسط مساعی باهمی سیاسی و دیپلوماتیک حل و فصل میشوند. هر دو کشور مکلفیت های شان را به خاطر امنیت و ثبات در سوریه درک میکنند. از همینرو برای بازسازی آن ترکیه همکاری با روسیه را ادامه خواهد داد.
ما در مبارزه با تروریزم که بحران سوریه به بار آورده، بر دستاوردهای جدی دست یافته ایم…
- امریکا مانند گذشته ترکیه را در رابطه با خریداری مجتمع های راکتی دفاع هوایی S-400، بطور مثال، با متوقف ساختن صدور طیارات جنگی F-35، تهدید میکند. آیا میتوان معتقد بود که، باوجود این، مساله صدرو S-400 کاملاً حل شده است؟ پاسخ ترکیه در صورتیکه، اگر امریکا جهت وضع نمودن کدام تحریمات علیه ان تلاش نماید، چه خواهد بود؟
— ترکیه و امریکا میتوانند در مورد برخی مسایل منطقوی و جهانی تصامیم مشترک اتخاذ نمایند. مناسبات ما به این ارتباط استراتیژیکی می باشند و تهدید متوقف ساختن صادارات F-35 با این در تضاد سیاسی قرار میگیرد. چنین عکس العمل از جانب امریکا در برابر خریداری مجتمع های راکتی دفاع هوایی S-400 از فدراسیون روسیه به بهبود مناسبات دو کشور مساعدت نمی کند. ما به ارجهیت های کشورهای دیگر در عرصه دفاعی احترام میگذاریم…
- آیا ترکیه تلاش جهت شمول در اتحادیه اروپایی، باوجود اینکه بروکسل مذاکرات راجع به این را متوقف ساخته، ادامه خواهد داد یا خیر؟
— ریناتی سومیر عضو اتحادیه دموکرات-عیسوی جرمنی و نماینده پارلمان اروپایی در مورد قطع مذاکرات راجع به شمول ترکیه در اتحادیه اروپایی در صورت انتخاب مجدد رئیس جمهور اردوغان در انتخابات 24 جون اظهار نظر نموده بود. این مثال بی مسوولیتی وغیرمحتاط بودن سیاسی است. مناسبات ترکیه و اتحادیه اروپایی — این فقط آن مناسبات نیستند که میتوانند توسط شعارهای سیاسی تعیین گردند. این مناسبات ریشه های بسیار عمیق دارند.
- با کدام شرایط در ترکیه بازگشت به پروسه حل مساله کردان که در سال 2015 قطع شده بود، ممکن است؟
پروسه کردان وجود ندارد که آغاز یا متوقف ساخته شده باشد… در ترکیه اصلاً مساله کردان وجود ندارد، بلکه مساله تروریزم وجود دارد. پروسه پی هم مبارزه با آن جریان دارد. و ترکیه با قاطعیت زیاد برای آن تلاش می ورزد، تا این مبارزه را هم در داخل و هم در خارج از حدود آن ادامه دهد.
— دو سال بعد از تلاش کودتا در ترکیه سپری شده. چه چیز طی این دوران تغییر کرده است؟ آیا رژیم حالت فوق العاده از تاریخ 18 جولای لغوه خواهد کرد یا نه؟ آیا میتوان گفت که تهدید از جانب FETO که مقامات ترکیه به سازماندهی تلاش کودتا متهم میکند، کاملاً رفع شده؟
— در تاریخ 15 جولای سال 2016 دموکراسی ترکیه، اراده ملی و حکومت قانونی که بر اساس اراده ملی انتخاب شده بود، هدف سازمان خائین قرار گرفت که، مانند دانه سرطان، در جریان 40 سال تحت نقاب های مختلف، مانند «دولت موازی» پنهان شده بود. ما پلان های خائینین را از برکت تبارز قاطعیت ملی ما تحت رهبری رئیس جمهور رجب طیب اردوغان برهم زدیم. گفتن اینکه تهدید FETO کاملاً رفع شده، درست نخواهد بود… به این ترتیب، این مبارزه تا زمان ادامه خواهد یافت، تا ریشه های این سازمان خائین کاملاً برکنده نشوند.
