پس از خروج آخرین سرباز آمریکایی از افغانستان؛ افراد گروه طالبان با ورود به فرودگاه کابل و تیراندازی های ممتد خواب را از چشمان پایتخت نشینان گرفتند، آنها غرق در شادی و تبریک به یکدیگر برای پیروزی بر آمریکایی‌ها بودند.
اکنون دیگر هیچ نظامی خارجی در خاک افغانستان حضور ندارد، اما افغانستان و مردم آن پس از 20 سال جنگ در وضعیت نابسامانی قرار دارند که اگر با درایت، از خودگذشتگی و همدیگر پذیری امور کشور اداره و دولت فراگیر تشکیل نشود، خطر جنگ داخلی مردم را تهدید می کند.
- پس ازخروج نیرو های آمریکایی چه چیزی در انتظار افغانستان است؟ سناریوهای احتمالی برای توسعه اوضاع چگونه خواهد بود ؟ چه چالش های امنیت منطقه را تهدید خواهد کرد؟
شیر حسن حسن، کارشناس سیاسی افغان در صحبت با اسپوتنیک می‌گوید که مسأله خروج نیرو های آمریکایی از افغانستان یک امر ضروری بود، زیرا 20 سال حضور این نیرو ها در افغانستان باعث دامن زدن بیشتر به جنگ و درگیری در کشور ما می‌شد.
«حضور نیرو های آمریکایی در افغانستان که از سوی برخی کارشناسان و سیاسیون، اشغال نامیده می‌شد و برخی دیگر نیز معتقد بودند که ورود این نیرو ها و جنگ شان در افغانستان با مجوز سازمان ملل و شورای امنیت صورت گرفته بود، در هر حالت ناخوانده بود. اکنون در افغانستان بهانه‌ی برای جنگ و درگیری وجود ندارد. من مطمئن هستم که تمام افغان ها از خروج نیرو های آمریکایی ها به عنوان یک فال نیک برای تأمین صلح دایمی در کشور استقبال و پشتیبانی می‌کنند».
آقای حسن در ادامه گفت، پس از خروج نیرو های آمریکایی، قدرت به استثنای برخی نقاط کوچک افغانستان در دست طالبان است و این گروه (ممنوع در روسیه) که پیش از ورود نیرو های آمریکایی در سال 2001 نیز بر مسند قدرت بود اکنون از تجارب گذشته آموخته اند و طوری که مشاهده می‌شود، از آغاز قدرت گرفتن دوباره این گروه، افغانستان یک آرامش نسبی به دست آورده و مردم تا اندازه‌ای نگران جنگ و خونریزی نیستند.
«فقط این نگرانی موجود است که همسایه های مغرض افغانستان، مثلا پاکستان، احتمال دارد در آینده دردسر های را برای مقامات طالبان ایجاد کنند. زیرا پیشتر دیده شده بود که آنها در برابر تمام حکومت های گذشته که قصد ایجاد یک دولت قوی مرکزی را داشتند، نیز چالش های را ایجاد می‌کردند و اکنون نیز این نگرانی موجود است. ولی ما امیدوار هستیم که چنین نشود و طالبان موفق شوند با ایجاد یک دولت همه شمول و فراگیر، صلح و امنیت سرتاسری در کشور را تأمین کنند»
آمریکا دایم برای مداخله در کشور های دیگر به منظور حفظ منافع خود بهانه های را دنبال می کند و چنانچه که اکنون نیز احتمال دارد که این کشور برای بازگشت به افغانستان داعش را بهانه قرار دهد و با استفاده از پهپاد ها و شلیک موشک ها از بحر هند مناطقی را در افغانستان هدف قرار دهد. ولی این ماهیت آمریکا است و در برابر خودسری های آمریکا بسیاری کشورها عاجز اند.
«ما دیدیم که آمریکا در افغانستان به بهانه سرکوب تروریسم وارد شد، ولی در طی این 20 سال نه تنها موفق به سرکوب تروریسم نشد و داعش که یک گروه افراطی نو پیدا است، و از حمایت خود آمریکایی ها برخوردار بود احتمال دارد اکنون در افغانستان نیز حضور داشته باشد، و آمریکا بار دیگر آن گروه را بهانه قرار دهد تا دوباره در کشور ما حضور پیدا کند. در آن صورت ما از جامعه جهانی تقاضا می‌کنیم که بار دیگر اجازه چنین مداخله را ندهد».
این کارشناس افغان گفت، با عملیاتی شدن پروژه خروج، حضور 20 ساله آمریکا در افغانستان به نظرمی‌رسد که به پایان رسیده است؛ هرچند برخی بر این باورند که آمریکا مجبور خواهد شد که دوباره به افغانستان بازگردد و شاید به گفته ترامپ، سقوط دولت افغانستان، یکی از بزرگترین شکست‌های نظامی تاریخ آمریکا بود.
در همین حال محمد حسن جعفری دبیرکل حزب رفاه ملی افغانستان می‌گوید، ما از همان ابتدای ورود نیرو های آمریکایی به افغانستان معتقد بودیم که مشکل افغانستان را خارجی ها هرگز حل کرده نمی‌توانند و در آینده هم حل نخواهند توانست. این مردم افغانستان است که باید با مذاکره، تدبر و تعقل مشکل شان را حل کنند و می افزاید:
«ما از خروج آمریکا استقبال می‌کنیم و ضمنا امیدواریم که رهبران طالبان قادر باشند یک حکومتی را ایجاد کنند که بتواند با پیروی از قاعده های وسیع و همه شمول مردم را به دور حکومت جدید جمع کنند. تجربه نشان داده که حکومت تک قومی در افغانستان در طول سال ها مسلط شده نتوانست».
دبیر کل حزب رفاه ملی گفت: ما پیشتر دولتی نداشتیم که منافع مردم را تثبیت کند. اکنون نوبت طالبان است که نشان دهند پس از غلبه بر آمریکا و دولت سابق افغانستان برای آینده این کشور چگونه تصمیم می گیرند و برای نجات کشتی شکسته افغانستان و رساندن آن به ساحل نجات چه عملکردی خواهند داشت.
«چالشی که اکنون مقابل طالبان قرار دارد، از یک طرف فرماندهان و گروه های مختلف زیر چتر طالبان است که باید رضایت همه آنها در دولت آینده فراهم و از انشعاب و درگیری های داخلی برای رسیدن به قدرت جلوگیری شود. این گروه از طرف دیگر با اقوام و گروه های مختلفی در داخل کشور مواجه هستند و اگر نتوانند با تحمل و همدیگر پذیری رضایت مردم افغانستان را برای دولت ملی و فراگیر بدست آورند، خطر جنگ دیگری این کشور را تهدید می کند».
شایان ذکر است که گروه طالبان که از دو هفته پیش در افغانستان به قدرت رسیده است به دنبال خروج آخرین نظامیان آمریکا از «استقلال کامل» افغانستان سخن گفت.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در اولین ساعت‌های روز سه‌شنبه گفت: «سربازان آمریکایی فرودگاه کابل را ترک کردند و کشور ما استقلال کامل خود را به دست آورد».
زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه آمریکا برای افغانستان در واکنش به خروج آخرین سرباز آمریکایی، بیان اینکه جنگ آمریکا در افغانستان پایان یافت تاکید کرد: اکنون زمان برای تصمیم گیری افغان ها برای آینده خود شان فراهم شده است.
نماینده ویژه آمریکا برای افغانستان گفت که افغانها اکنون می توانند پس از خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان ، راه را برای رهبری کامل کشور خود انتخاب کنند.
