آیا با به قدرت رسیدن طالبان، بانک های شخصی ورشکست شده است؟

پس از فروافتادن دولت افغانستان به دست طالبان این کشور مشروعیت خود را نیز از دست داد هرچند که طالبان بارها برای کسب اعتبار و به رسمیت شناختن خودش تلاش کرد اما این تلاش ها تاکنون نتیجه ای به دنبال نداشته است.

از سوی هم فقر، بیکاری و آوارگی هر روز به میزان بلند رو به افزایش است و بارها از احتمال وقایع بزرگ انسانی در کشور گزارش شده است سازمان جهانی غذا تاکنون چندین بار از افزایش رقم کودکان سو تغذی و گرسنگی در افغانستان صدا بلند کرده است.

هرچند که این نهاد کمک های بشر دوستانه خود را برای افغانستان جاری گذاشته است اما بارها روی تلاش های همه جانبه کشور های اروپایی برای نجات افغانستان از بحران انسانی تاکید کرده است.

اما به تازگی امرالله صالح، معاون نخست ریاست جمهوری پیشین در توییت از بحران اقتصادی درین کشور سخن زده و گفته که هم اکنون چندین بانک های خصوصی در کشور با ورشکستگی روبرو است و صاحبان این بانک نیز از ترس امارت اسلامی به خارج از کشور فرار کرده اند.

اقای صالح نوشته است که" همه بانک های خصوصی در افغانستان اکنون توانایی پرداخت بدهی خود را از دست داده و ورشکسته شده اند" –" طالبان در سکوت اداره تمام بانک هارا بدست گرفته است در حالی که صاحبان این بانک ها از ترس جانشان فرار کرده اند.

در همین حال بلال کریمی، معاون سخنگوی امارت اسلامی میگوید که تلاش ها برای حفظ بانک های دولتی و خصوصی کشور از ورشکستی گی جریان دارد و پول کافی در نزد د افغانستان بانک وجود دارد.

آقای کریمی افزود که " در حال حاضر د افغانستان بانک پول کافی برای تزریق و نجات بانک ها از ورشکستگی در اختیار دارد و شایعه های پخش در شبکه های اجتماعی صحت ندارد شاید شماری از بانک به دلیل نبود مشتریان نمایندگی ها را کاهش داده باشند اما بانک های خصوصی به فعالیت خود ادامه خواهند داد.

خواستیم درین مورد دیدگاه مقام های د افغانستان بانک را بگیریم اما با تماس های مکرر موفق نشدیم.

از سوی هم آگاهان امور اقتصاد به این باورند که امارت اسلامی شاید با مشکلات اقتصادی و مالی روبرو باشد اما نگرانی بزرگ از سقوط نظام اقتصادی و ارزش پول افغانی بالا است.

غلام قادر سکندری، آگاه امور اقتصادی می‌گوید که کاهش معامله های پولی، نبود بازار های تجارتی و کاهش ارزش پول افغانی همگی از چالش های بزرگ طالبان است اما احتمال ورشکستگی بانک های خصوصی نیز وجود دارد.

آقای سکندری می‌گوید" زمانی که مردم پول های خود را از بانک بیرون کنند و بانک سرمایه در اختیار نداشته باشد طبیعی است که پولی در اختیار بانک ها برای سرمایه گذاری نخواهد بود، با گذشت هرروز بانک ها اعتبار خود را از دست می‌دهند و معامله های اندک تجاری هم نمی‌تواند مرهم زخم های این بانک ها شود.

این اگاه امور اقتصادی به این باور است که نخست باید راه برای افزایش معامله های تجاری ایجاد شده و سپس زمینه برای سرمایه گذاری های جدید مهیا شود تا نظام اقتصادی افغانستان ازین طریق نفسی تازه کند به باور وی فعلا چرخ اقتصادی افغانستان به سوی پایین در حرکت است اما سقوط نکرده است ولی نیاز به اقدام عاجل دارد او هم چنان می‌افزاید که کمک های غذایی و توزیع گندم هیچ کمکی در زمینه نجات اقتصاد افغانستان نمی‌کند.

با این همه هنوز شماری زیادی از کارمندان اداره های حکومت بدون معاش وظیفه اجرای می‌کنند هرچند رییس الوزرا طالبان اعلام کرد که معاش سه ماه تمامی نهای های دولتی را خواهد پرداخت اما تاکنون این کار صورت نگرفته است.

از سوی هم در یک هفته گذشته ارزش پول افغانی در برابر دالر به رکود بی سابقه خود رسید. یک دالر که دو هفته قبل 97 و 98 افغانی قیمت داشت حالا به بیشتر از 103 افغانی رسیده است و نرخ مواد های غذایی دو الی سه برابر افزایش یافته است.