با قدرت‌گیری طالبان در افغانستان، اکنون مشکل امنیتی در تطبیق پروژه تاپی وجود دارد؟

یک کارشناس مسائل شرق آسیا می‌گوید که در گذشته این خود طالبان بودند که مسیر تاپی را می‌توانستند ناامن کنند، اما اکنون دلیلی برای ناامنی وجود ندارد.

پیشتر وزارت امور خارجه ترکمنستان از ایجاد کمیته ویژه بین عشق‌آباد و اسلام‌آباد برای تکمیل سریع‌تر پروژه لوله گاز «تاپی» خبر داده بود.

وزارت امور خارجه ترکمنستان گفته بود که «رشید مرداف» معاون رئیس کابینه وزیران و وزیر خارجه کشور با «عارف علوی» رئیس‌جمهور پاکستان در اسلام آباد دیدار و گفتگو کرد.

در این راستا، تاکید ویژه بر لزوم تشدید اقدامات مشترک در اجرای پروژه خط لوله گاز فراملی ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند (TAPI)، خطوط انتقال برق و ارتباطات فیبر نوری در امتداد خط لوله ترکمنستان-افغانستان- قرار گرفت.

در دیدار رئیس‌جمهور پاکستان با وزیر امور خارجه ترکمنستان پیشنهاد شده‌است کمیته‌ای در داخل گروه کاری مشترک برای تکمیل زودهنگام خط لوله تاپی ایجاد شود.

در گذشته تهدیدهای امنیتی مانع تطبیق پروژۀ تاپی قلم‌داد می‌شد. با قدرت‌ گیری طالبان در افغانستان، اکنون تهدید امنیتی در برابر پروژه "تاپی" موجود خواهد بود، پیرمحمد ملازهی کارشناس ارشد مسائل شرق آسیا، شبه قاره هند و کارشناس مسائل افغانستان و پاکستان به اسپوتنیک گفت:

«حقیقت این است که در گذشته این خود طالبان بودند که مسیر تاپی را می‌توانستند ناامن کنند اکنون دلیلی برای ناامنی وجود ندارد. گروه و جریان دیگری لااقل در کوتاه مدت وجود ندارد که باعث ناامنی تاپی شود مگر آنکه تصور شود رقابت‌های منطقه در سطحی مطرح شود که بتوان تصور کرد که دست‌هایی از خارج دخالت کنند که در شرایط کنونی رقابت ها در این سطح نیست. داعش البته به لحاظ نظری اگر با طالب وارد چالش جدی شود یک خطر باالقوه برای تاپی هست ولی طلبان وقتی در تاپی صاحب منافع شود از قدرت لازم برای حفاظت از تاپی برخوردار است. گذشته از این در نظر داشته باشید که تاپی مورد حمایت امریکا هم هست و با طرح های امریکا که ایران و روسیه از مسیر انتقال انرژی حوزه خزر حذف شده و دور زده شوند هماهنگ است. مجموعه این گونه مسائل شانس عملیاتی کردن تاپی را تقویت می‌کند».

پیرمحمد ملازهی

کارشناس مسائل شرق آسیا

پروژۀ تاپی گاز ترکمنستان را از طریق افغانستان به کشورهای پاکستان و هند و پروژۀ تاپ، برق ترکمنستان را از طریق افغانستان به پاکستان منتقل خواهد کرد. مقام‌‌های ارشد کشورهای ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند، توافق‌نامۀ پروژۀ تاپی را در ماه حوت سال 1396 امضا کردند و فرایند تطبیق این پروژه هنوز ادامه دارد.

آقای ملازهی درباره اهمیت اقتصادی تاپی برای افغانستان گفت که منافع اقتصادی تاپی از دو جهت مهم است:

«اول. برآورد می‌شود که افغانستان سالانه حداقل 150 میلیون دالر حق ترانزیت دریافت کند و دوم این که افغانستان می‌تواند شهرها و ولایت‌های غربی و مسیر انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان و هند را با توافق قبلی سوخت رسانی کند. در عین حال به لحاظ سیاسی وزن ژئوپلتیک افغانستان در منطقه را افزایش خواهد داد».

پیرمحمد ملازهی

کارشناس مسائل شرق آسیا

درازای مجموعی لوله گاز تاپی یک هزار و هشت صد و چهارده کیلومتر است و این لوله، گاز ترکمنستان را از طریق افغانستان به پاکستان و هند انتقال می‌دهد.

این لوله از ولایت‌های هرات، فراه، نیمروز، هلمند و کندهار می‌گذرد و هشت صد و شانزده کیلومتر از مجموع یک هزار و هشت صد و چهارده کیلومتر آن در خاک افغانستان کشیده می‌شود.

در افغانستان، لوله گاز تاپی در امتداد جاده شاهراه هرات – کندهار کشیده می‌شود و پس از آن از کویته و ملتان پاکستان می‌گذرد و در نهایت به شهر فزیلکا در هند می‌رسد.

هزینه مجموعی این پروژه بیست و دو میلیارد و پنج صد میلیون دالر می‌باشد.