دکتر محمد حسین یمین استاد برجسته زبان‌شناسی افغانستان درگذشت

© Rahila Hamidzaiدکتر محمد حسین یمین استاد برجسته زبان‌شناسی افغانستان درگذشت
دکتر محمد حسین یمین استاد برجسته زبان‌شناسی افغانستان درگذشت - اسپوتنیک افغانستان  , 1920, 02.02.2022
عضو شوید
زبان شناس برجسته افغانستان که بیشتر سال های زندگی خود را در پژوهش در بخش زبان شناسی به ویژه زبان پارسی دری کرده بود، درگذشت.
به گزارش اسپوتنیک، دکتر راحله حمیدزی رئیس دانشکده زبان و ادبیات داخلی دانشگاه کابل در برگه رخنامه اش نوشته است، که استاد بزرگوار پوهاند دکتر محمد حسین یمین، یگانه استاد برجسته زبان‌شناسی، دیپارتمنت زبان و ادبیات داخلی، دانشگاه کابل با رفتن خویش به دیار ابدیت، جامعه اکادمیک را در سوگ و ماتم خود شاند. استاد که نه تنها از او کسب دانش نمودیم بلکه صبر، حوصله و فروتنی را نیز یاد گرفتیم. اصلا جبران این ضایعه را تصور نمی‌توانم.
او همچنان درباره اثرهای که دکتر حسین یمین از خود به یادگار مانده است، چنین نوشته است: پوهاند دکتور محمدحسین یمین از پیش‌کسوتان و سرمایه‌یی بزرگی حوزه زبان و ادبیات پارسی‌دری در افغانستان بودند.
این دانشمند بزرگ تمام عمر خود را وقف پژوهش‌ زبان پارسی‌دری کرد و از ایشان آثار و مقاله‌های گران‌بها به‌جا مانده است:
۱- دستور معاصر پارسی‌دری؛
۲-لهجه‌شناسی زبان دری؛
۳- برخی ویژه‌گی‌های زبان شاه‌نامه؛
۴- دستور تاریخی زبان فارسی-دری؛
۵-واژه‌شناسی(Lexicology)
۶- فرهنگ تلفظ لغات با بیان معانی؛
۷- دستور نگارش برای همه؛
۸- تشخیص از دیدگاه زبان‌شناسی، تهران: فصل‌نامه‌ی فرهنگستان، ۱۳۸۷.
۹- افغانستان تاریخی(جای واژه‌شناسی)؛
۱۰- دستور همه‌گانی زبان دری؛
۱۱-واژه‌گزینی در زبان فارسی‌دری؛
۱۲-کهکشان، مجموعه‌ی اشعار یمین؛
۱۳-شهریاری بر اورنگ سخن، ویژه‌گی‌های زبانی دیوان شمس؛
۱۴- نخستین بیست مقاله‌ی یمین؛
۱۵- دومین بیست مقاله‌ی یمین؛
۱۶- مبادی زبان‌شناسی؛
۱۷- دستور زبان واج‌شناسی و واژک‌شناسی؛
۱۸- دستور زبان نحو؛
۱۹- دستور نگارش و روش تحقیق؛
۲۰- سایر فعالیت‌های علمی مؤلف؛
۲۱- رهنمایی، ارزیابی، تنقیح و ارایه‌ی تقریظ بر پژوهش‌های علمی تحقیقی استادان و محققان دانشگاه‌ها و اکادمی علوم افغانستان جهت احراز ترفیعات علمی مجموعاً (۷۵ ) عنوان.
۲۲- مقالات علمی - تحقیقی نشر شده در مجله‌هاس ادب، دانش، علوم اجتماعی، خراسان، نامه‌ی فرهنگستان عرفان، تعاون... و در سیمینارها مجموعاً به‌تعداد (۱۸۰) مقاله.
پزشکان علت مرگ او را ایست قلبی اعلام کردند. او شامگاه سه‌شنبه‌، ۱۲ دلو، در خانه‌ خود در منطقه خیرخانه کابل از دنیا رفت.
یادآوری می کنیم، که حسین یمین در سال ۱۳۱۵ در شهر چاریکار، مرکز ولایت پروان در شمال کابل، دیده به جهان گشود. او تا پایان دوره مکتب در زادگاه خود تحصیل کرد و پس از آن، در سال ۱۳۳۴ به دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کابل رفت. او در سال ۱۳۳۹ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و چند سالی در لیسه غازی آموزگار بود و سپس در دانشکده تربیت معلم کابل استاد شد.

او از سال ۱۳۵۰ در دانشگاه کابل به عنوان استاد مقرر شد. یمین در سال ۱۳۶۹ از دانشگاه دولتی تاجیکستان دکترا گرفت و با بازگشت به افغانستان، دوباره در دانشگاه کابل به آموزش ادامه داد. در این سال‌ها، او بیشتر زبان‌شناسی و دستور زبان درس می‌داد.
نوار خبری
0
برای شرکت در گفتگو
ورود به سیستمیا ثبت نام کنید
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала