از سرگیری صادرات گاز مایع روسیه به افغانستان /آیا این معامله سود متقابل در پی خواهد داشت؟

شرکت تولیدکننده گاز مایع روسیه قصد دارد 10 هزار و 500 تن گاز مایع را تا پایان ماه مارچ به افغانستان صادر کند. درحالی‌که بازارهای داخلی روسیه از کاهش قیمت‌ها صدمه دیده‌اند، صادرات این محصول به افغانستان برای روسیه سودآور خواهد بود؟

خبرگزاری رویترز اخیرا گزارش داده است داده‌های مرکز تحلیل اقتصادی Refinitiv Eikonنشان می‌دهد که پس از آغاز عملیات نظامی در خاک اوکراین که موجب قطع شدن صادرات گاز مایع روسیه به بسیاری کشور ها شد، یکی از شرکت‌های بزرگ تامین‌کننده گاز مایع در روسیه اعلام کرده که صادراتش به افغانستان را ازسر می‌گیرد. این تولیدکنندگان پیش از این نیز تجربه صادرات گاز مایع به افغانستان را داشتند.

این در حالی است که روسیه در دوره همه‌گیری کرونا، از اوایل سال 2020 به این‌سو، از صادرات این محصول به افغانستان به دلیل سودآوری کم آن خودداری کردند.

بر اساس داده‌های این مرکز تحلیل اقتصادی، کارخانه فرآوری گاز(GPP) در شهر اورنبورگ روسیه متعلق به شرکت "کازروس‌ گاز" که یک سرمایه‌گذاری مشترک میان دولت قزاقستان و روسیه است، قصد دارد 10 هزار و 500 تن گاز مایع را تا پایان ماه مارچ به افغانستان صادر کند.

این کارخانه پیش از این گاز مایع را از طریق راه‌آهن به بندرهای اوکراین و بلاروس می‌فرستاد، اما با تشدید جنگ در اوکراین این مسیر مسدود شده است. راه‌آهن روسیه ارسال گاز مایع به اوکراین و بندرهای دریای آزوف و دریای سیاه را ممنوع کرده است. کشور بلاروس به دلیل حجم بیش‌ از حد گاز مایع ذخیره شده در این کشور، قادر به پذیرش حجم بیشتری صادرات گاز از روسیه نیست.
صادرات گاز مایع از روسیه به افغانستان چقدر سود متقابل خواهد داشت؟
دوکتور سمیع الله پویا، کارمند ارشد انستیتوت شرق شناسی اکادمی علوم روسیه و آگاه مسایل سیاسی افغانستان در پاسخ به این پرسش اسپوتنیک اظهار داشت، که اولآ برای وی جالب و قابل تعجب است که چنین آژانس معتبر مثل رویترز مقدار 10 هزار تن LPG "گاز مایع" که گویا در آینده های نزدیک روسیه قرار است به افغانستان صادر کند را با بیش از 205 ملیارد متر مکعب گاز طبیعی که روسیه به اروپا صادر می کند در مقایسه قرار می دهد. اما اینکه روسیه امروز درموردی صادرات گاز مایع به افغانستان علاقه مندی نشان می دهد٬ اقدامات این کشور را باید به فال نیک گرفت.

"باید گفت که روسیه نه تنها در عرصه صادرات گاز مایع - LPG می تواند صادرات خود را به افغانستان رونق دهد٬ بلکه در تمدید لوله گاز طبیعی (شمال - جنوب) از فدراسیون روسیه به ازبکستان از طریق آن به افغانستان٬ پاکستان و هندو نیز می‌تواند تدابیرعملی را روی دست گیرد."

کارشناس در ادامه افزود، روسیه همچنان علاقمند است تا در کار پروژه تاپی نیز سهم بارز داشته باشد. طوری که مشخص است اکنون بانک آسیایی نظر به فشار های امریکا از سرمایه گذاری در این پروژه خودداری نموده ٬ اما روسیه ازهرلحاظ قادراست تا درکار این پروژها گام های عملی بردارد. بدین اساس افغانستان نه تنها احتیاجات خود را تامین می‌کند ٬‌بلکه از درک ترانزیت هم مفادی هنگفتی بدست خواهد آورد.

"افغانستان در شرایط کنونی چانس های خوب همکاری های اقتصادی را با روسیه دارد٬ به شرط آن که تماس های را در سطح بالا با مقامات فدراسیون روسیه قایم نموده و با قاطعیت وارد عمل شود".
آقای پویا می‌گوید، ما درآینده های نزدیک شاهد تحولات بنیادی در مناسبات بین المللی خواهیم بود و با جهان یک قطبی وداع خواهیم کرد.

" روسیه به یک ابرقدرت جهانی چه در عرصه نظامی٬ چه در عرصه های اقتصادی و انرژی مبدل خواهد شد. جهان دارد از دیکته امریکا خارج می شود٬ حتا بعید نخواهد بود که در تشکل اتحادیه اروپا نیزتحولات عمیق رونماگردد٬ که البته این بحث جداگانه است. اما تا جای که به افغانها تعلق دارد٬ باید دقیقآ متوجه رشد اوضاع جهانی بود و فرصت ها را نباید از دست داد."

پس از تسلط طالبان بر افغانستان و اعلام تحریم‌های ایالات متحده آمریکا علیه این گروه، دادوستدهای بازرگانی در این کشور محدود شد و بهای مواد غذایی و نفت افزایش یافت. بیشتر بازرگانان به دلیل نبود یک سیستم بانکی منظم و قانونی، فرصت دادوستد با شرکت‌های صادرکننده خارجی را از دست دادند.