تنش در مرز افغانستان و ازبکستان؛ حقیقت ماجرا چیست؟

نیروهای طالبان با مرزبانان ازبکستان در ولایت بلخ به تبادل آتش پرداختند. پس از روی کارآمد طالبان، نظامیان این گروه با مرزبانان کشورهای همسایه بار ها به درگیری پراکنده پرداخته و دلیل این امر عدم آگاهی طالبان از مسائل مرزی عنوان شده است.

منابع خبری اعلام کردند که یکشنبه‌شب، 30 اسد، در نتیجه درگیری میان مرزبانان ازبکستان و افراد مسلح ناشناس در نوار مرزی ولسوالی شورتپه ولایت بلخ، دو تن کشته، چهار تن زخمی، و شماری دیگر نیز به دست مرزبانان ازبکستان بازداشت شدند

هنوز مشخص نیست که آیا این افراد واقعا در ساعت 10 شب برای جمع‌آوری گیاه شیرین‌بیان در چند قدمی خاک ازبکستان و در منطقه‌ای که پوشیده از این گیاه است، حضور یافته بودند، یا هدف دیگری داشتند.

به گفته برخی منابع، نخست مرزبانان ازبکستانی با مردانی که برای جمع‌آوری شیرین‌بیان در نوار مرزی حضور یافته بودند درگیر شدند و سپس مرزبانان طالبان نیز به سمت مرزبانان ازبکستانی آتش گشودند.

در این درگیری به مرزبانان ازبکستانی و طالبان آسیب نرسیده است، اما از میان مردان مسلحی که گفته می‌شود به جمع‌آوری گیاه شیرین‌بیان مشغول بودند، دو تن کشته، چهار تن زخمی، و شماری دیگر بازداشت شده‌اند.

"یکشنبه 30 اسد ساعت 10:30 شب از سوی نیروهای مرزی ازبکستان بعضی شلیکها بسوی ولسوالی شورتپه صورت گرفته بود و این که بین نیروهای امنیتی ما و مرزبانان ازبکستان درگیری صورت گرفته تا هنوز مشخص نیست، تحقیقات نیروهای امنیتی ما جریان دارد. جزئیات را بعد با رسانه ها شریک خواهیم ساخت."

در همین حال وزارت خارجه ازبکستان در اعلامیه‌ی دراین مورد می‌گوید که دو طرف "افغانستان و ازبکستان" اعتراف کردند که مرتکب تخلفات جداگانه ای شده اند که منجر به تنش در اطراف منطقه حفاظت شده آرال-پیگامبر در نزدیکی رود آمو شد.

طرف ازبکستانی گزارش می‌دهد که از افغان‌هایی که خطوط مرزی را نقض کرده‌اند، 2 نفر کشته شده . این وزارت تعداد زخمی ها را 6 تن اعلام کرده است.

به گفته این وزارت به خانواده های کشته شدگان ابراز همدردی صورت گرفته، به مجروحان کمک های پزشکی ارائه و بازداشت شدگان برای بازگشت به افغانستان آماده می شوند.

در اعلامیه وزارت خارجه ازبکستان آمده است: تاشکند و کابل بر تعهد خود به صلح و حل همه مسائل بر اساس در نظر گرفتن منافع و احترام متقابل تاکید دارند.

گفتنی است این رویداد در حالی رخ می‌دهد که ازبکستان با "حکومت طالبان " روابط دوستانه دارد و تاکنون به جز موشک پرانی نیروهای داعش، تنش مرزی میان دوطرف رخ نداده بود. با این وجود، پس از روی کار آمدن طالبان، نیروهای مرزی این کشور با مرزبانان ایران، پاکستان و ترکمنستان، درگیری مرزی داشته و با تاجیکستان نیز بارها تا آستانه وقوع درگیری پیش رفته اند.

ازبکستان در کنار چند کشور معدود دیگر، از حکومت‌های همسو با طالبان دانسته می‌شود. مقام‌های ازبکستانی جزو نخستین مقام‌های خارجی بودند که پس از سقوط جمهوریت در افغانستان در آگست 2021، برای دیدار با سران طالبان به کابل سفر کردند. در یک سال گذشته حکومت ازبکستان همچنین چندین بار از هیات‎های طالبان در شهرهای تاشکند و ترمذ پذایریی کرده است و دیپلمات‌های ازبکستان نیز در نشست‎های بین‌المللی از موضع طالبان در زمینه آزادسازی ذخایر ارزی افغانستان از سوی آمریکا، حمایت می‌کنند.