روند مذاکرات بین ترکیه، سوئد و فنلاند در مورد عضویت در ناتو

سوئد و فنلاند در ماه می 2022 برای پیوستن به ناتو درخواست دادند. اما ترکیه با پذیرش آنها در صفوف اتحاد مخالفت کرد. به گفته رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور کشور ترکیه، این کشورها به اعضای سازمان های تروریستی توسط آنقره شناخته شده اند، به ویژه حزب کارگران کردستان (ح ک ک) پناهندگی دادند و همچنین تحریم هایی را علیه جمهوری ترکیه اعمال کردند.

ترکیه در ازای تایید خود، از سوئد و فنلاند خواست که علناً حزب کارگران کردستان و گروه‌های وابسته به آن را محکوم کنند، تحریم‌های خرید سی-400 روسی را لغو کنند و اعضای حزب کارگران کردستان و FETO ساکن این کشورها را مسترد کنند. در 28 ژون در مادرید، یک روز قبل از آغاز اجلاس سران ناتو، در نتیجه ساعت ها مذاکره، رهبر ترکیه رجب طیب اردوغان با رئیس جمهور فنلاند، سولی نینیستو و نخست وزیر سوئدت مگدلینا اندریسون، یادداشت مشترکی را امضا کردند که طی آن آنقره متعهد شد از آرزوهای استکهلم و هلسینکی برای عضویت در ناتو حمایت کند.

دفتر رئیس جمهور اردوغان پس از امضای تفاهم نامه مادرید، اعلام کرد که ترکیه "آنچه را که می خواهد" از هر دو کشور شمال اروپا دریافت کرده است: هلسینکی و استکهلم در مبارزه با حزب کارگران کردستان و متحدانش که توسط آنقره ممنوع شده است، قول "همکاری کامل" دادند و موافقت کردند. لغو تحریم تسلیحاتی ترکیه که در سال 2019 در پاسخ به مداخله نظامی این کشور در سوریه اعمال شد. علاوه بر این، فنلاند و سوئدن آمادگی خود را برای شناسایی جنبش فتح الله گولن، مبلغ اسلامی، که مقامات ترکیه او را به تلاش برای کودتا در سال 2016 متهم می کنند، به عنوان یک سازمان تروریستی اعلام کرده اند. در 26 آگست، فنلاند میزبان اولین نشست مکانیزم مشترک دائمی بود که بر اساس تفاهم نامه سه جانبه ایجاد شد.

طرفین در این گفت وگو ضمن تعیین اصول عملیاتی سازوکار مشترک، روند اجرای تعهدات مندرج در تفاهم نامه سه جانبه را مورد توجه قرار دادند و اقدامات مشخصی را که در آینده نزدیک انجام می شود، تعیین کردند. فنلاند و سوئدن بر تعهد خود برای نشان دادن همبستگی و همکاری با ترکیه در مبارزه با همه اشکال و مظاهر تروریسم، حمایت از ترکیه در برابر تمام تهدیدات امنیت ملی این کشور، در درجه اول علیه سازمان تروریستی حزب کارگران کردستان، و امتناع از کمک به کردها تاکید کردند. گروه های مسلح در سوریه PYD/YPG و FETO. در این جلسه مقرر شد همکاری‌های فنی بین نهادهای ذیربط تشدید شود تا به پیشرفت‌های مشهود در موضوعاتی که تحت مکانیسم ایجاد شده به آن پرداخته شده است دست یابد. در روزهای 5 تا 6 اکتبر، هیئتی از وزارت عدلیه سوئد با مقامات وزارت عدلیه در انقره دیدار کرد.

در 25 اکتبر، هیئتی از وزارت عدلیه فنلاند نیز برای بررسی موضوع عضویت این کشور در ناتو به ترکیه سفر کرد. این گفتگوها عمدتاً بر درخواست‌های استرداد اعضای حزب کارگر کردستان و FETO که از سوی مقامات ترکیه ارائه شده بود، متمرکز بود. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در 4 نوامبر از ترکیه بازدید کرد.

در این سفر با اردوغان رئیس جمهور، آکار وزیر دفاع و چاووش اوغلو وزیر امور خارجه مذاکره شد. چاووش اوغلو در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک گفت: تصویب توافقنامه الحاق سوئدن و فنلاند به ناتو توسط ترکیه به اقدامات استکهلم در مبارزه با تروریسم بستگی دارد و تاکنون اقدامات انجام شده توسط این کشور کافی نیست. " به گفته وی، ترکیه هیچ شکایتی از درخواست فنلاند ندارد، اما "اهمیت زیادی برای عضویت مشترک دو کشور قائل است." استولتنبرگ به نوبه خود به طرف ترکی "آمادگی سوئدن برای همکاری با آنقره" اطمینان داد و به تغییراتی که سوئدن در قوانین ضد تروریستی خود اعمال کرده است اشاره کرد.

در 8 نوامبر، چند روز پس از سفر استولتنبرگ، اولف کریسترسون نخست وزیر جدید سوئدن به دعوت اردوغان به ترکیه سفر کرد. در دستور کار این مذاکرات، موضوع تحقق نکات تفاهم نامه مادرید مورد بررسی قرار گرفت. در 24 نوامبر، یک هیأت ترکیه به ریاست ابراهیم کالین، نماینده رسمی رئیس جمهور اردوغان وارد استکهلم شد و طرفین طی چند روز در مورد مسائل مربوط به اجرای تعهدات سوئد در زمینه مبارزه با تروریسم گفتگو کردند. در اوایل دسامبر، خلوصی آکار وزیر دفاع به همراه آنتی کایکونن همتای فنلاندی خود به ترکیه سفر خواهد کرد. به گفته رئیس دولت فنلاند، او "انتظارات مثبت محتاطانه ای از این سفر" دارد. در همین حال، آکار اخیراً خاطرنشان کرد که آیا موافقت آنقره برای پیوستن به ناتو قبل از انتخابات ترکیه در سال 2023 توسط همکاران شمالی تنها به کشورهای اسکاندیناویا بستگی دارد. ترکیه و هنگری آخرین عضو از 30 عضو ناتو هستند که هنوز با پیوستن سوئدن و فنلاند به آن موافقت نکرده اند.