نمایش افسردگی در تصویر

اسپوتنیک، کابل: یک دختر نوجوان افغان که در یکی از نهادهای حمایت‌کننده از کودکان بی‌سرپرست و خیابانی تحت آموزش قرار گرفته است، با اشتراک در یک مسابقه بزرگ بین‌المللی توانسته بیماری افسردگی را از طریق هنر نقاشی به تصویر بکشد و در میان دوصد اشتراک کننده این مسابقه در حوزه مدیترانه شرق سازمان صحی جهان، مقام سوم را بگیرد.

سامعه حماسی دختر نوجوانی است که از مدت‌ها به این سو در موسسه آشیانه بود و باش دارد و در این موسسه نقاشی را فراگرفته است. آشیانه یکی از مهم‌ترین نهادهایی حامی حقوق کودکان در افغانستان است که کودکان بی‌سرپرست و خیابانی را جمع‌آوری و در مکان خاصی از آنان حفاظت و تحت آموزش قرار می‌دهد.
چنین مسابقاتی هرساله از سوی سازمان صحی جهان برگزار می‌شود، اما موضوع مسابقه امسال بیماری افسردگی در میان مردم بود. سامعه حماسی پیش از شرکت در این مسابقه دست به کار شد تا بیماری افسردگی را از طریق نقاشی به تصویر بکشد.
سامعه حماسی برای بیان بهتر بیماری افسردگی دو شخص را در یک تصویر نقاشی کرد. یکی از این چهره‌ها افسرده و دیگری سالم است. شخصی که در نقاشی به عنوان فرد سالم به تصویر کشیده شده، به شخص افسرده کمک می‌کند. سامعه حماسی با این تصویر خود خواسته تا برای شهروندان تمام کشورها نشان دهد که افراد سالم به کمک اشخاص افسرده بشتابند. سامعه می‌گوید: «افراد سالم می‌توانند به افرادی که دارای افسردگی هستند کمک کنند و آنان را از این حالت بیرون بکشند.»
سامعه حماسی مشکل افسردگی را به وضوح در میان در دیگر هم‌وطنان خود می‌بیند و می‌گوید که افسردگی ناشی از ادامه‌ی جنگ و خشونت‌های خانوادگی است. این دختر نوجوان تاکید دارد که وضعیت افسرده‌کننده هم‌چنان در افغانستان ادامه دارد. سامعه حماسی می‌افزاید: «افسردگی یک بیماری است اما تداوی دارد. البته تداوی افسردگی نیازمند همکاری‌های درازمدت‌تر دیگر افراد سالم جامعه است.»
افسردگی در افغانستان
افسردگی از شایع‌ترین بیماری‌ها در افغانستان است. هرچند آمارهای جدید در این زمینه در دست نیست، اما آن طوری که مسوولان نهادهای صحی می‌گویند ارزیابی‌های سال 2004 نشان می‌دهد که هفتاد و چهار درصد زنان و شصت درصد مردان در افغانستان به بیماری افسردگی و اختلالات روانی مبتلا هستند. هم‌چنین 1.2 میلیون نفر از اختلالات روانی جدی رنج می‌برند. مسوولان صحی می‌افزایند که افسردگی یکی از عوامل اصلی ناخوشی و ناتوانی میان شهروندان افغانستان به شمار می‌رود.
هم‌چنین تخمین‌های سازمان صحی جهان نشان می‌دهد که بیشر از سه‌صد میلیون نفر در جهان با افسردگی زندگی می‌کنند که از سال 2005 تا سال 2015 میلادی حدود بیست درصد افزایش را نشان می دهد.
داکتر فدامحمد پیمان معین عرضه خدمات صحی وزارت صحت عامه افغانستان، می‌گوید که فسردگی افراد را در تمام گروه‌های سنی مبتلا می‌سازد اما خطر افسردگی توسط فکتورهای متعدد مانند فقر، نا امنی، درگیری، بیکاری، مریضی جسمی، خشونت‌های جنسیتی و استعمال مواد مخدر، افزایش می‌یابد. آقای پیمان گفت: «افسردگی باعث غم و اضطراب روانی می‌گردد و توانایی‌های انسان را متاثر می‌سازد که حتا قادر به انجام ساده‌ترین کار روزمره شده نمی‌توانند و بعضا عواقب ناگواری را در روابط فامیلی و دوستان و توانایی امرار معیشت در قبال دارد. در بدترین حالت، افسردگی می‌تواند سبب خود کشی گردد. در حال حاضر دومین سبب مرگ و میر افراد 15-29 ساله در سطح جهان به شمار می‌رود.»
فدامحمد پیمان می‌افزاید که وزارت صحت عامه در نظردارد تا رقم مشاوران افسردگی را در نهادهای صحی افزایش دهد. وی گفت: «وزارت صحت عامه اخیرا بیش از 700 تن مشاور مسلکی روانی و 101 داکتران صحت روانی متخصص را آموزش داده است. از جمله آنان، 300 تن اکنون در مراکز صحی دولتی و متباقی در نهادهای غیردولتی کار می‌کنند. ما نیاز داریم تا علیه ستگما(ننگ و عار) و تبعیض مرتبط به افسردگی و سایر مشکلات صحت روانی مبارزه کنیم و یقینی سازیم که در هنگام نیاز تمام مردم، به کمک دسترسی دارند.»
هم‌چنین سازمان صحی جهان می‌گوید که میان افسردگی و دیگر اختلالات غیرساری و بیماری‌ها ارتباط قوی وجود دارد. به گفته این سازمان، افسردگی خطر اختلالات مصرف مواد، امراض شکر و قلبی را افزایش می‌دهد و یک عامل مهم برای خطر خود کشی به شمار می‌رود.
ریچارت پیپر کورن نماینده سازمان صحی جهان در افغانستان در این باره می‌گوید:‌«برای آنانی که از افسردگی رنج می‌برند، صحبت کردن با شخصی مورد اعتمادش، اعم از ای‌نکه دوست‌اش باشد یاعضو فامیل و یا هم کارکن صحی، اغلبا قدم نخست درجهت تداوی و معالجه محسوب می‌گردد. در افغانستان به خاطر حمایت مداخلات صحت روانی به سرمایه‌گذاری بیشتر نیاز است تا برای افراد دارای اختلالات صحت روانی، حمایت قابل دسترس فراهم گردد.»
افسردگی یک بیماری شایع روانی است که با غم و اندوه مداوم و از دست دادن علاقمندی به فعالیت‌هایی که مردم به طور معمول از آن لذت می‌برند همراه است.