سیاست‌مداران ناراض از روند حکومتداری حکومت وحدت ملی و چگونگی آمادگی‌ها برای برگزاری انتخابات مجلس نمایندگان در افغانستان، هشدار داده اند در صورتی که حکومت به خواست‌های احزاب سیاسی مبنی بر برگزاری انتخابات و آوردن شفافیت در این روند، گوش ندهد، طرح ایجاد حکومت موقت در افغانستان روی دست گرفته خواهد شد.
به باور این سیاست‌مداران، حکومت موقت که برای سه سال رهبری کشور را در دست خواهد داشت، باید برای برگزاری انتخابات شفاف ریاست جمهوری زمینه‌سازی کند.
دیدگاه‌ها درمورد طرح ایجاد حکومت موقت در افغانستان مختلف اند، چنانکه حاجی محمد عبده، نماینده مردم بلخ در مجلس در مصاحبه با آژانس اسپوتنیک، این طرح را کشانیدن افغانستان به ۱۷ سال قبل، خوانده، این اقدام را به خیر کشور و مردم افغانستان نمی‌داند.
آقای عبده گفت:
"با موجودیت، با گذاشتن اساس حکومتداری در افغانستان، برگشت به سال ۲۰۰۱ جداً به ضرر افغانستان است و افغانستان را یک‌بار دیگر به عقبی بر می‌گرداند که مانع پیشرفت افغانستان خواهد شد".
وی راه حل وضعیت کنونی در افغانستان را دست به دست دادن سیاسیون کشور خواند، نه برگشتن به عقب.
وی افزود:
"اگر در انتخابات، نظارت و برگزاری آن مشکلاتی وجود دارند، سیاسیون می‌توانند دست به دست هم دهند و این مشکلات را مرفوع بسازند، ما نباید به عقب برگردیم، به عقب برگشتن به ضرر افغانستان است و تاوانی است که مردم افغانستان خواهند پرداخت".
این نماینده مردم بلخ در مجلس نمایندگان با حمایت از برگزاری انتخابات و اشاره به اینکه حکومت افغانستان اعلام نموده که از سیستم بایومتریک در این انتخابات استفاده خواهد شد، گفت: "وقتی احزاب و خود کاندیدها نظارت بکنند، از سیستم بایومتریک استفاده شود و حکومت افغانستان نیز متعهد شود که مداخله نکند، در آن صورت باید نتیجهٔ انتخابات را همه بپذیرند".
اما شمار دیگری از کارشناسان سیاسی و فعالین مدنی کشور، ایجاد حکومت موقت در افغانستان را یک نیاز برای برگشتاندن افغانستان به حکومت "مشروع و قانونمند" می‌دانند.
عبدالمنان شیوای شرق، کارشناس مسایل سیاسی در مصاحبه با آژانس اسپوتنیک، دلیل مطرح شدن بحث ایجاد حکومت موقت در افغانستان توسط نهادهای اپوزیسیونی "مشروعیت‌بخشی به ساختار سیاسی" و عدم اعتماد بالای حکومت فعلی می‌خواند.
وی گفت:
"عمده‌ترین دلیلی که گزینهٔ حکومت موقت روی میز امریکا، جامعهٔ جهانی به شمول فدراتیف روسیه، ایران هندوستان و کشورهای آسیای میانه که درمورد صلح افغانستان بی‌تفاوت نیستند و شاهد برگزاری مذاکرات مستقیم بوده اند، فکر می‌کنم اینها حکومت موقت را به منظور تفاهم با طالبان و مشارکت سیاسی طالبان، در نظر دارند، یعنی حکومت موقت باید طالبان را به عنوان گروه مشارکت‌پذیر سیاسی روی میز مذاکره داشته باشد و این نسخه بتواند راه حلی باشد به منظور گذار دادن افغانستان هم از بحران جاری، هم از بحران طالبان و هم از مشروعیت که ما در افغانستان دامن‌گیر آن هستیم".
به گفته شیوای شرق، در میزهای دیپلوماسی و سیاسی که حکومت موقت در افغانستان محور بحث است، به منظور دست‌یابی به توافق سیاسی، پایان‌دادن به جنگ افغانستان و رسیدن به یک حکومت "حالت گذار" که بتواند به افغانستان مشروعیت ببخشد و انتخابات سالم برگزار کند.
وی در جواب به اینکه آیا برای موفقیت چنین حکومت، تضمینی وجود دارد، گفت:
"اگر سیاست‌مداران افغانستان، احزاب سیاسی و جناح‌هایی که مشارکت‌پذیر اند در کنفرانس بُن دوم، با توافق همسایگان افغانستان، با درک و تجربه از ۱۷ سال حضور نیروهای بین‌المللی و شکست پروسه سیاسی در افغانستان و همچنان در نظر گرفتن همگرایی منطقه‌یی و توازن بین‌المللی و نقش سازندهٔ همسایگان افغانستان و قدرت‌های منطقه در دهلیزهای دیپلوماتیکی که پیرامون حکومت موقت گفتگو صورت می‌گیرند، اینها واقعاً از تجربهٔ ۱۷ سال پسین پند سیاسی بگیرند، بدون تردید این حکومت کارا خواهد بود".
این کارشناس مسایل سیاسی درمورد چگونگی انتخاب یک فرد برای ریاست این حکومت، با خاطر نشان ساختن اینکه گفتگوها و مذاکرات درون حزبی و درون ساختاری و حتی میان حلقاتی که به عنوان هماهنگ‌کنندگان و گروه‌های تاثیرگذار بر سیاست در افغانستان در سطح بین‌المللی، صورت گرفته اند، گفت:
"در میان نخبگان سیاسی که در آزمون سیاسی پس از طالبانی آزموده نشده اند، چهره‌هایی است. من باورمند ام که برای داشتن مسوولیت این اداره یا یک چهره‌یی از میان نخبگان ملی انتخاب می‌شود و یا چهرهٔ دیگری از بیرون افغانستان انتخاب می‌شود تا بتواند پروسهٔ سیاسی را مدیریت کند".
