شما به حیث سفیر افغانستان در روسیه با توجه به دانش و تجربه‌‌یی که دارید و با در نظرداشت اوضاع سیاسی کنونی افغانستان، علاقه دارید همکاری با روسیه را در نوبت اول در چه زمینه هایی گسترش بدهید؟
در همه زمینه‌ها. علاوه بر استحکام بهتر روابط سیاسی، با در نظر داشت وضع امنیتی، سیاسی، اقتصادی هر دو کشور، تلاش خواهد شد، در همه بخش‌هایی که به منافع ملی هر دو کشور، به سیاست، اقتصاد، فرهنگ، امنیت، و سنت‌های دو کشور یاری برساند، باید کار خوب و همه جانبه صورت بگیرد. باید یادآوری شود که رئیس جمهوری اسلامی افغانستان جلالتماب محمد اشرف غنی در پیام تبریکی که به مناسبت بزرگذاشت جشن صد سالگی روابط دیپلوماتیک دو کشور صادر شده، فرموده اند: «افغانستان با کشور روسیه روابط تاریخی دارد. ما سخت علاقمند استیم، که مانند گذشته بین ما روابط اقتصاد محور به وجود آید». همچنان، کار مداوم و پر ثمر برای عملی ساختن تمام اسناد (البته اسنادی که تا حالا هم قابل اعتبار باشد) که در همه ساحات بین دو کشور موجود است (در صد سال بیشتر از پنجصد سند) اغاز شده است. فعلاً و در نوبت اول کار در بخش شناسایی بهتر و بیشتر فرهنگی و تاریخی ادامه دارد. برگزاری کنفرانس‌های علمی، تدویر سیمینارهای تاریخی، فرهنگی، میزهای مدور، نشر مقاله‌ها، تدریس زبان‌ها، خواندن لکچرها ، راه اندازی کنسرت‌ها، جمع اواری مواد و آثار علمی و فرهنگی...
به نظر شما کدام یک از فرمتهای گفتگوها برای ختم جنگ افغانستان موثر‌است و کلید صلح افغانستان در کجا است؟
ما همه فرمتهایی را که با شرکت و رهبری حکومت افغانستان، به مشوره آنها صورت میگیرد، برای برقراری صلح موثر میدانیم. هر فرمت جای خود را دارد، و از همه مهمتر که هر کدام از آنها در طول یکی دو سال اخیر، در نزدیک ساختن افکار و نظریات متخاصم نقش برازنده داشته اند. و در مورد کلید صلح باید گفت، شرایط کنونی تقاضا دارد، تا با درک کامل عمل نمود و عوامل جنگ چهل ساله را تشیخص نمود. ان وقت کلی در هرجایکه باشد، خود پیدا میشود.
اگر‌نقش روسیه و امریکا در پروسه صلح افغانستان را مقایسه کنید، سیاست کدام شان موثرتر‌است؟
پای هر مقایسه میلنگد. البته روسیه و امریکا هر کدام از خود دوکتورین نظامی و سیاسی معین خود را دارند و مسوولین این کشورها با در نظر داشت ظوابط ان عمل میکنند. گاه گاهی تلاشهای که این دو کشور برای صلح افغانستان میکنند، ممکن به معیارها و سیاست جاری افغانستان مطابقت نداشته باشد، اما به هر حال، این نظر آنها است و ما در حالیکه به نظریات همه احترام داریم، مسوولیت تطبیق آن را نداریم. افتخار احترام مردم افغانستان نصیب کشوری خواهد شد، که در مشوره با مردم و حکومت افغانستان تلاش شان به صلح با عزت در افغانستان برسد.
حامدکرزی، رییس جمهور پیشین کشور در یک نشست خبری در کابل، گفت که افغانان در روند صلح دخیل نیستند و رهبری این روند را امریکا و پاکستان به دست دارد. نظر شما چی است؟
این سخن از آقای حامد کرزی است. ما بر اساس سنهتای حاکم در جامعه و قوانین نافذ کشور به ایشان احترام لازم را داریم، مگر تنها میتوانم بگویم: خود اقای کرزی سفرهای زیادی به نقاط مختلف جهان داشتند، و دو بار هم برای انجام مذاکرات بین الافغانی به مسکو تشریف آوردند. در آن مذاکرات حتی طالبان که علیه نظام مشروع و منتخب می جنگند، با ایشان و همراهان ایشان اشتراک داشتند. طوریکه شما یاد آوری کردید حالا علاوه بر فرمتهای که شما یاد کردید، فارمتهای دیگری مانند تاشکند، سمرقند، چین، جرمنی، ناروی، حتا پاکستان هم خواست که از دیگران عقب نماند، مجلسی را تشکیل داد. اما هدف اساسی حضور حکومت و دولت افغانستان و روند صلح تحت رهبری افغانستان است. فکر میکنم نشستهای مسکو، دوحه و قطر و شماری دیگر فکر میکنم، با شرکت افغانها بود. اما هر نشست و فیصله که در غیاب حکومت و دولت افغانستان باشد، زیاد عملی به نظر نمیرسد.
به نظر‌شما اول باید انتخابات برگزار‌شود یا باید به گفت وگوهای‌صلح اولویت داده شود؟
بر اساس قانون اساسی افغانستان و قوانین مربوط دیگر، انتخابات باید در وقت تعیین شده صورت بگیرد. اما اگر مخالفین به کشور و مردم خود دل بسوزاند، صلح فردا برقرار خواهد شد. در سالهایی که هنوز محصل بودم، سالهای خیلی دور، برای نخستین بار نمایندگان فلسطین و اسرائیل روی میز نشستند، جهان غرق خوشیبینی بود، اما استاد تاریخ ما گفت: عجله نکنید، این مذاکرات ممکن ده‌ها سال طول بکشد، آن روز من تعجب کردم، ولی اهسته اهسته فهمیدم، که ان استاد، برحق بود.
از فعالیت‌های فرهنگی تان بگویید، چه اثری زیر کار دارید؟
به زودی کتاب برادران کارامازوف را به چاپ خواهیم رساند. کار این کتاب نهایی شده است و منتظر اسپانسر استیم.
آیا در زمان سفارت شما شاهد ساخت مرکز فرهنگی افغانستان در روسیه خواهیم بود؟
اگر این انتخاب به دست من باشد، همین فردا مرکز فرهنگی افغانستان ساخته میشود. اما برای ساخت این مرکز هزینۀ بسیار زیادی در حدود 12 ملیون دالر امریکایی نیاز است. ما امیدواریم که بتوانیم روزی این مرکز را افتتاح کنیم.
تأثیر فعالیت‌های ادبی بر روابط دو کشور چگونه است؟
بدون شک برای گسترش روابط دو کشور یک نیاز است. من فکر میکنم وضعیت روابط دو کشور خوب است، اما گسترش فعالیت‌های فرهنگی میتواند این روابط را بسیار بهتر بسازد.
