روزشنبه هفته‌ی آینده، ششم میزان، شهروندان افغانستان به پای صندوق‌های رای خواهند رفت تا از میان پانزده تن از نامزدان انتخابات، یک تن را به عنوان رییس‌جمهور آینده‌ی خود انتخاب کنند. اما، این که شهروندان افغانستان بتوانند در این روز سرنوشت انتخابات را با آرای خود به صورت قطعی رقم بزنند و بحث رییس‌جمهور آینده را یک‌سره سازند، شک‌وتردیدهای زیادی وجود دارد.
در افغانستان بحث برگزاری و اعلام نتایج انتخابات، کاملاً دو موضوع عمده و جنجالی است. بحث اولی این است که چه کسانی مسوول برگزاری انتخابات اند و از کدام حلقات درونی و بیرون تاثیرپذیراند. موضوع دومی، اعلام نتایج انتخابات است که چه کسی و یا چه کسانی برنده‌ی انتخابات اعلام شوند. در چند دور انتخابات ریاست‌جمهوری، پارلمانی و شوراهای ولایتی، همین دوم موضوع از جنجال‌های اصلی و دلیل تاخیر در برگزاری و اعلام نتایج انتخابات بوده‌اند.
با توجه به تجربه‌های چند دور انتخابات گذشته، افغانستان پس از ششم میزان، بنابه وضعیت پیش آمده احتمالاً وارد بحران سیاسی جدید و جدی‌تری خواهد شد و سناریوهای مختلفی از جمله ایجاد اداره موقت برای بیرون رفت از این بحران به همراه خواهد داشت.
اداره موقت
در آغاز مذاکرات زلمی‌خلیل‌زاد نماینده‌ی امریکا با رهبران طالبان، بحث ایجاد اداره موقت به منظور به نتیجه رسیدن این مذاکرات و هم‌چنین شریک‌سازی طالبان در قدرت، از سوی برخی حلقات سیاسی داخلی و بیرونی مطرح شد. این بحث پس از نخستین دیدارهای خلیل‌زاد و نمایندگان طالبان در قطر گرم شد و حتی رهبران حکومت وحدت ملی برابر این طرح واکنش نشان دادند. پس از واکنش رهبران حکومتی، خلیل‌زاد مجبور شد تا اعلام کند که در دیدار با نمایندگان طالبان در قطر، بحث ایجاد اداره موقت را مطرح نکرده است.
دولت امریکا انتظار داشت تا با ایجاد اداره موقت در افغانستان، گروه طالبان وارد قدرت شود و پس از آن انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار گردد. هرچند این طرح به صورت علنی از سوی امریکا اعلام نشد، اما شواهد چنین نشان می‌داد.
جنجالی شدن نتیجه انتخابات ششم میزان، می‌تواند بهانه‌ی خیلی خوب به امریکا به منظور ایجاد اداره موقت بدهد. تلاش‌های امریکا برای کنار آمدن با طالبان در نتیجه مخالفت‌های دولت افغانستان به ویژه اشرف‌غنی رییس‌جمهور، با شکست مواجه شد. امریکا انتظار داشت آنچه را که با طالبان به توافق می‌رسد، از سوی دولت افغانستان و شخص اشرف‌غنی پذیرفته شود. اشرف‌غنی نتیجه کنار آمدن امریکا با طالبان را به سود خود ندید و با آن مخالفت کرد. این مخالفت، روابط میان امریکا و خود آقای غنی را نیز تنش‌آلود و تیره ساخت. امریکا طی روزهای اخیر، دو اعلامیه‌ی مهم در رابطه به ناکامی اشرف‌غنی در مبارزه با فساد صادر کرد. صدور این اعلامیه‌ها در طول بیست‌وچهار ساعت، نشان از دل‌سردی امریکا از اشرف‌غنی دارد.
انتظار نمی‌رود که امریکا بایکوت کردن تلاش‌هایش توسط اشرف‌غنی را بی‌پاسخ بگذارد. این کشور قادر است تا نتایج انتخابات ششم میزان را دگرگون بسازد و جنجال‌ها بر سر نتایج انتخابات، حتی جدی‌تر و بحرانی‌تر از انتخابات ۲۰۱۴ شود. امریکا امروز از خود نزدیکی بیشتری با تیم انتخاباتی عبدالله عبدالله نشان می‌دهد و این مساله، برای تیم دولت‌ساز به رهبری اشرف‌غنی، نگران‌کننده شده است. آن طوری که امرالله صالح معاون اول آقای غنی در انتخابات پیش‌رو، معتقد است که این تیم باید بیشتر از هفتاد درصد آرا را کسب کند و درغیرآن، نتیجه انتخابات جنجالی خواهد شد.
اشرف‌غنی که امروز برسر اقتدار است، دوست ندارد که در انتخابات آتی بازنده‌ی میدان اعلام شود. از سوی دیگر، عبدالله عبدالله رقیب اصلی او که مدعی پیروزی در هر دو دور انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۴ بود، نیز دوست ندارد که این‌بار حتی ریاست اجراییه را هم از دست بدهد. جنجال‌ها میان عبدالله و غنی بازهم بالا خواهد گرفت و این بار جان کری نخواهد بود تا میان این دو نفر بازهم آشتی بدهد و قدرت را تقسیم کند. در عوض، این‌بار امریکا برای حل بحران طرح ایجاد اداره موقت را مطرح کرده و با یک تیر دو نشان خواهد زد. از یک‌سو اشرف‌غنی را به‌خاطر مخالفت‌هایش برای توافق با گروه طالبان زمین‌گیر کند و از جانب دیگر، طالبان را وارد قدرت سیاسی بسازد. به‌دنبال شامل شدن طالبان به قدرت، امریکا می‌تواند نیروهایش را زودتر از افغانستان بیرون سازد و این اقدام برای رییس‌جمهور آن کشور، یک پیروزی در انتخابات بعدی امریکا به حساب می‌آید. یکی از دلایل احتمالی این خواهد بود که انتخابات دوباره تحت نظر اداره موقت، با شفافیت و با مشارکت طالبان سرتاسری برگزار شود. جنجالی شدن نتیجه‌ی انتخابات ششم میزان، بازهم فرصت خوب‌تری برای آنعده از حلقات سیاسی درونی که خواستار ایجاد موقت بودند، به‌دست می‌دهد و آنگاه این حلقات داعیه‌ی ایجاد اداره موقت را برحق خواهند خواند.
