ویل اینگلوند (Will Englund) در مقاله منتشره در روزنامه The Washington Post (امریکا) می نویسد، در گذشته نه چندان دور، هیچ یک یاداوری عربستان سعودی در رسانه های روسیه بدون آن صورت نمی گرفت که این یا آن مقام اسلام رادیکال وهابی آن را به مثابه تهدید افراطی برای طرز زندگی روسیه محکوم نمی کرد.
اما روز دوشنبه، رئیس جمهور ولادیمیر پوتین وارد الریاض، عربستان سعودی شد - او از طیاره خود در لابلای غرش شلیک 21 توپ پایین آمد و به سمت قصر سلطنتی با اسکورت سوارکاران رفت.
کمتر از چهار سال پیش ترکیه طیاره نظامی روسی را در نزدیکی مرز خود سقوط داد و این نگرانی را بوجود آورد که پس از آغاز رویارویی بین این کشورهای همسایه در سوریه، منازعه گسترش خواهد یافت.
ولی امروز، در زمینه خروج نیروهای امریکایی از شمال - شرق سوریه، تحلیلگران در این مورد اتفاق نظر دارند که اکنون روسیه از طریق مذاکرات و به کمک معتقدساختن بازداری ترکیه را آغاز خواهد کرد.
از فیض چند سال دیپلوماسی ماهرانه و سیاست بازی روسیه در شرایط جدید و آزمایش ناشده در شرق نزدیک قرار گرفت: این یگانه کشوری است که با آن همه طرف ها می توانند مذاکرات پیش برند.
بطور مثال، عربستان سعودی و ایران چیزی جز خصومت عمیق با یکدیگر ندارند، اما مسکو روابط خوبی با ریاض و تهران دارد. مارک كاتز (Mark Katz)، پروفیسور پوهنتون جورج میسون كه روسیه و شرق نزدیک را مطالعه میکند، در مصاحبه اخیر خود گفت كه او به نوعی، آنها را به نفع خودش به جان همدیگر می اندازند.
پادشاه سلمان بن عبدالعزیز در روز دوشنبه هنگام افتتاح مذاکرات با پوتین گفت: عربستان سعودی از نقش فعال روسیه در این منطقه و جهان قدردانی می کند.
پوتین در پاسخ گفت: « در زمان اتحاد شوروی، روابط بین عربستان سعودی و اتحاد جماهیر شوروی در سطح نسبتاً پایین بود. در سالهای اخیر، کیفیت روابط ما به طرز چشمگیری تغییر کرده است. ما عربستان سعودی را به عنوان کشور دوست ما می بینیم».
به گفته تحلیلگران، این ایالات متحده بود که با سردرگمی، ناهماهنگی، خطا و اقدامات اشتباه آمیز - به ویژه در چند روز گذشته، درهای شرق نزدیک را برای روسیه باز کرد. پوتین با رهبران متنوعی همچون اسد، رئیس جمهور سوریه، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، رئیس جمهور ایران و حتی بنیامین نتانیاهو، صدراعظم اسرائیل زبان مشترک پیدا می کند. روس ها محمد بن سلمان ولیعهد سعودی را به خاطر قتل روزنامه نگار جمال خاشقجی در سال 2018 محکوم نمی کنند.
اما کارشناسان در این مورد شک دارند که روسیه بعد از آن که میدان دیپلوماتیک را در منطقه تصرف نمود، امکانات واقعی برای تابع ساختن شرق نزدیک به اراده خود دارد.
خروج نیروهای امریکایی از سوریه به روسیه در این کشور آزادی عمل بیشتری می بخشد. حمله ترکیه به مناطق کردنشین مستقیماً منافع روسیه را تهدید نمی کند. برعلاوه، این امر به روسها فرصت داد تا کردها را متقاعد كنند، تا با حکومت اسد مذاكره كنند. اتهامات متقابل بین ترکیه و ایالات متحده - دو متحد در ناتو - به روسیه فرصت می دهد تا موقعیت خود را تقویت کند و جهت تضعیف نمودن اتحاد غربی تلاش ورزد.
برای مسکو، این سیاست متعادل ساختن است: برقراری دوستی با یک طرف، سپس با طرف دیگر، در عین حال عدم قاطعیت در باره دستیابی به عقدنمودن نوعی معاملات و یک نوع حضور نظامی باعث بوجودآمدن عدم اطمینان میگردد. کاتز استدلال می کند که روسیه هدف استراتژیک واقعی در شرق نزدیک ندارد. روسیه می خواهد در آینده نیز بازیگر باقی بماند و به سلطه کدام طرف دیگر اجازه نه دهد.
او گفت: «او (روسیه) می خواهد تشدید تدریجی اوضاع را حفظ کند، اما اجازه نخواهد داد که اوضاع از کنترول خارج شود».
وی افزود ، معلوم نیست که آیا این در دراز مدت امکان پذیر است یا خیر.
