سید عبدالوحید زاهد قتالی والی ولایت هرات امروز دوشنبه (15، فبروری)، در یک نشست خبری اعلام کرد که در نتیجه اقدامات مسوولین، بیشتر از دو هزار وسیله نقلیه نفتکش و باربری که شامل هشتاد درصد وسایط می شود، از صحن گمرک اسلام قلعه تخلیه گردیده است. او گفت:
"حد اوسط 300 موتر در آتش سوزی سوخته است و همچنان آتش سوزی بسیار گسترده بود و مهار آن از توان ما حتی دوستان بین المللی خارج بود".
والی هرات همچنان تاکید دارد که بعضی موترها با فرار محصول گمرکی، اموال‌شان را قصدی آتش زده‌اند و یا در مسیر شاهراه هرات – اسلام قلعه، رها کرده اند.
با این حال، ریاست صحت عامه هرات نیز اعلام کرد که در پی آتش سوزی گمرگ اسلام قلعه 17 مجروح دچار سوختگی و جراحت به مراکز صحی هرات به ثبت رسیده است که 7 تن به گونه سراپایی تحت تداوی قرار گرفته و رخصت شدند ، 5 مجروح به شفاخانه حوزه وی هرات توسط هرات آمبولانس منتقل گردیده و هم اکنون 5 مجروح دیگر هم در مرکز صحی اسلام قلعه تحت تداوی می باشند.
بصیر ایوبی مسئول مطبوعاتی اتاق تجارت و سرمایه گذاری هرات به خبرگزاری اسپوتنیک افغانستان می گوید در آتش سوزی گمرک مرزی اسلام قعله تاکنون دقیق مشخص نیست که به چه تعداد موتر آتش گرفته است.
او اظهار داشت:
"یک هیات در حال بررسی و جمع‌آوری معلومات که چقدر موتر در داخل گمرک سوخته است، چون یک تعداد از موترها از گمرک بیرون شده به سمت ایران و یک تعداد به سمت هرات رفته است".
آقای ایوبی با تاکید به این مورد که آمارهای ابتدایی بین 400 تا 500 موتر سوخته نشان می‌دهد و در خصوص زیان وارد شده به بازرگانان و موترداران گفت:
" تخمینی روز گذشته که رئیس اتاق تجارت به رسانه ها گفته اند بر بنیاد آمار ابتدایی در حدود بیشتر از 100 میلیون دالر خسارت برای تاجران وارد شده است".
اتاق تجارت و سرمایه گذاری هرات دلیل این رویداد را مقرره جدید وزارت ترانسپورت و بسته بودن صرافی‌ها بخاطر لغو جوایز شان از سوی حکومت عنوان کرده، افزود:
"در دو هفته گذشته، براساس مقرره وزارت که وزارت ترانسپورت ایجاد کرده بود، حق الخدمت از موتر قبلن در داخل کمرگات گرفته می‌شد، براساس مقرره جدید، هم در داخل گمرک از موترداران میگیرد و هم در دروازه های خروجی شهر، مثل دوازه خروجی هرات، دروازه میر داوود. از دو هفته بدین طرف راننده ها اعتصاب کرده و دروازه میرداوود را بسته کردند که هیچ موتر باربری از شهر هرات بیرون نمی‌شد این یک مسئله، مسئله دوم صرافی‌ها که بخاطر ملغی شدن جوایز شان از سوی حکومت، دروازه صرافی ها مسدود و بازار آنان تعطیل است. تاجران نیز پولی به دسترس خود نداشته اند که بیایند موترهای خود را از گمرک خارج کنند، و این دلیل نیز باعث شده که موتر آتش بگیرد. همچنان بحث ناهنگام بودن حکومت و ایجاد مشکلات از سوی حکومت باعث شده که این آتش سوزی بوجود بیآید".
طارق صالحی، یکی از موترداران هرات به خبرگزاری اسپوتنیک افغانستان گفت که در این حادثه 5 موترش را از دست داده همچنان تاکید دارد که این رویداد بر خلاف صحبت های والی هرات بالای 1500 موتر آتش گرفته است. او افزود:
"از نظر مه بالای 1 هزار و 500 موتر آتش گرفته است و متاسفانه جناب والی هرات اعلام می‌کند که 300 موتر آتش گرفته است".
او در مورد قربانیان و زخمیان این رویداد بر خلاف منابع رسمی می افزاید که دو آمبولانس جسدهای را انتقال داد که بیشتر شان سر یا دست نداشته اند.
این موتردار هراتی تاکید دارد که در کنار موترهای گاز و تیل، موترهای چادری و یخچالی نیز سوخته است. همچنان ارزش یک موتر تیلر گاز را 40 تا 45 هزار دالر امریکایی تخمین می‌زند.
او مسئول این رویداد را گمرک، اداره نورم و استندرد اسلام قعله و قوماندان امنیه اسلام قلعه می‌داند و می گوید:
"به دلیل بسته بودن ترازو به مدت 15 روز موتر را به همین ایستاده کردند، پس از 15 روز اعلام کردند که هیات آمده، 15 روز دیگر این موترها را بررسی کرد، این خود شان این کار می‌کنند که شلوغ شود. تا هر کس موتر خود را به مبلغ 15 هزار تا 20 هزار یا سه صد دالر امریکایی از دروازه خروجی بیرون کند، بدبختانه همین قضیه است".
او هشدار می‌دهد که حق خود را از دولت افغانستان خواهند گرفت و دادخواهی‌ها را در این خصوص ادامه می‌دهند.
بصیر روفیان یکی دیگر از موترداران هرات به خبرگزاری اسپوتنیک افغانستان گفت که در این رویداد 2 موترش سوخته است، او همچنان والی هرات، رئیس گمرک، مدیر اداره نورم و استندرد، کمیسار تورغندی را متهم به فساد می‌کند.
او می گوید:
"اول موترهای خود، تمام اسناد آنها را طی مراحل کردم و تمام شده است، ولی اجازه خروج به دروازه ندادند. بخاطر این‌که به نورم و استندرد، جناب رئیس گمرک، جناب والی صاحب و کمیسار صاحب باید از هر موتر 400 تا 500 دالر پرداخت کنند، بعدا بیرون شوند".
او می افزاید که در این رویداد بیش از 1500 موتر سوخته است و بیش از 200 نفر همچنان کشته شده که جسد بیشتر شان در داخل موتر به کامل ذوب شده است.
در جغرافیای فرهنگی، ما همه یک ملت هستیم#سپاس_ایران 🌹#فاجعه‌ی_گمرک_اسلام‌قلعه pic.twitter.com/eH0qz7zkCl
— Angela (@AngelaGhayour) February 15, 2021
آقای روفیان در خصوص ارزش موترهای خود گفت:
"از خود مه یک تیلر تانکری ارزش 27 هزار دالر و تیلر تخته فرش ارزش او 19500 دالر بود، که این همه از خون اولاد خود جمع کرده، خریداری کرده بودم".
قابل یاد آوری‌ست که ناهید فرید، نماینده هرات در مجلس، روز گذشته در صفحه فیس‌بوک اش در واکنش به این رویداد نگاشته بود که آتش سوزی گمرک مرزی اسلام قلعه 700 میلیون دالر خسارات برداشته است.
