چرایی هدر رفتن نیمی از عواید افغانستان

افغانستان یکی از کشور هاییست که همواره در امر مبارزه با فساد ناکام بوده است و یا حداقل نتواسته رضایت کشور های کمک کننده و ناظران بین المللی را بر آورده سازد.

خالد پاینده، سرپرست وزارت مالیه این کشور به تاریخ 12 حمل سال 1400 شمسی گفته است، که تقریبا نیمی از عواید داخلی کشور به هدر می‌رود.

او در نشست خبری گفت، که در تشکیل گمرک های افغانستان در ده سال هیچ تغییر نیامده است و بعضی گمرک ها به دلیل استفاده از عواید داخلی به گونه عمد از اصلاحات به دور نگهداشته شده است.

از سوی هم آگاهان اقتصادی بر این باورند، که در شرایط کنونی افغانستان، بیشتر از پنجاه درصد در آمد داخلی افغانستان حیف و میل می‌شود.

شبیر بشیری، آگاه مسایل اقتصادی می‌گوید، که حکومت فعلی بحث مبارزه با فساد درحد شعار بوده است و اکثر گمرک های کشور آغشته به فساد گسترده هستند و این برای تمام مردم آشکار است.

او می‌افزاید:

"نظام کنونی کشور بخاطر پوشانیدن فساد های بزرگ شان ناچار است که حد اقل بخش کوچکی ازین فساد را به گردن بگیرند و اعتراف کنند و پنجاه الی هفتاد درصد عواید گمرک ها از سوی افراد خاص به گرو گرفته شده است و حتی روی اکثر کرسی ها در گمرک ها قیمت گذاشته می‌شود و تا 40 الی 50 هزار دالر هر کرسی در گمرک ها به فروش می‌رسد و شخصی که این کرسی ها را خریداری کند مجبور است که به طریقه های مختلف پول خود را دوباره بدست بیاورد".

چندی پیش نیز محمد اشرف غنی، رییس جمهور کشور در سخنرانی خود گفت، که نیم از عواید داخلی افغانستان به خزانه دولت واریز نمی‌شود و این ضعف سیستم های موجود در اداره ها را نشان می‌دهد.

سرپرست وزارت مالیه درین مورد گفته است، که بررسی های این وزارت نشان می‌دهد که اکثر گمرک های کشور با ضعف مدیریت و مداخله ها روبرو است .

وی در ادامه افزود، که این وزارت در ارزیابی های اخیر خود دریافته است که عدم همکاری کشور های بیرونی، باز بودن سرحدات کشور، دخیل بودن حلقه خاص افراد سودجو و نبود سیستم های دیجیتل از موارد عمده مشکلات در گمرک ها و حیف میل شدن عواید داخلی کشور ‌می‌باشد.

اما اقای بشیری درباره تغییرات و اصلاحات درین زمینه می‌گوید، که اصلاحات نیاز به یک اراده مستحکم دارد که باید در تمامی نهاد ها عملی شود و این در کنار اصلاحات به زمان نیز ضرورت است.

وی می‌افزاید، که باید اصلاحات از رده بالا آغاز تا رده های پایان سیستم کاری آورده شود و باید توجه کرد که این اصلاحات زمینه فساد دیگری را بوجود نیاورد.

این همه در حالی است مجلس نمایندگان افغانستان همواره از وجود فساد در مرز های تجاری کشور انتقاد کرده اند و مسوولان را در کوتاهی درین زمینه متهم می‌کنند.

شاه گل رضایی، عضو مجلس نمایندگان می‌گوید، که عواید افغانستان طعمه افراد زورگو و مفسد می‌شود و این ضربه بزرگ اقتصادی به کشور می‌رساند اگر حکومت درین زمینه اقدام جدی نکند کشور های حامی افغانستان نیز به این کشور بی باور شده و کمک های شان را احتمالا کاهش خواهند داد.

از سوی هم سیگر یا اداره بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان بارها از وجود فساد در نهاد های حکومتی افغانستان پرده برداشته و ابراز نگرانی کرده است.

چندی پیش در آتش سوزی در بندر اسلام قلعه هرات هزاران تن از موتر های باربری در آتش سوخته ازبین رفتند و زیان های هنگفت مالی را نیز برجای گذاشت.

پس از آن ادعا های صورت گرفت، که افراد مشخص برای پنهان کاری دست به آتش سوزی درین گمرک زدند اما تاکنون هیات وزارت مالیه گزارش های از بازرسی های شان را همگانی نکرده اند.

سرپرست وزارت مالیه نیز از ادامه بررسی های این وزارت در گمرک اسلام قلعه سخن زده است.