به گزارش اسپوتنیک به نقل از گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، یکی از دیدارهای مهم در حاشیه نشست اقتصادی اخیر سن پترزبورگ، ملاقات ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه با نارندرا مودی، نخست وزیر هند بود.
مناسبات مسکو و دهلی نو دارای پیشینه طولانی و ابعاد گسترده‌ای می‌باشد، چراکه هند در دوران جنگ سرد در بلوک شرق قرار داشت و حمایت‌های اتحاد جماهیر شوروی نیز برخوردار بود که بعدها با شروع رویکرد جدید این کشور مبنی بر ایجاد توازن در روابط با قدرت‌ها سیاست‌های هند تعدیل شد.
این رویکرد تاثیر عملیاتی خود را در دوران اصلاحات "چاران سینگ"، نخست وزیر سابق هند بیشتر نشان داد و وارد کردن فناوری‌های غرب از همین دوره شدت گرفت. از این رو این کشور به سمت ایالات متحده آمریکا نیز گرایش پیدا و یک نوع توازن را در ارتباط با کشورها برقرار کرد.
اما هند و روسیه مناسبات خود را همراه با شدت و ضعف آن ادامه دادند. دنباله همین روابط مسکو و دهلی نو را به همکاری‌های گسترده در سال‌های اخیر کشانده و توسعه آن همچنان ادامه دارد، اما برای اینکه کارکرد این روابط را بهتر درک کنیم باید به منافع دو طرف از ارتباطات دوجانبه و تدبیرهای آن اشاره کنیم.
روسیه برای اینکه بتواند نوعی تنوع را در سیاست خارجه خود دنبال کند و نقش خود را برای حضور در مناطق مختلف جهان، به ویژه مناطقی که در ارتباط با اوراسیاگرایی روسی قرار می‌گیرد و محور اتحادیه اقتصادی اوراسیا را نیز تکمیل می‌کند، باید به یک چارچوب یکپارچه پیوند بزند.
هند یکی از کشورهایی است که در شبه قاره هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ سیاسی و نظامی مکمل اصلی اهداف راهبردی روسیه برای ایجاد پیوندی میان مناطق شرق و جنوب شرق آسیا، شبه قاره و در نهایت خاورمیانه است.
از طرف دیگر توسعه اقتصادی هند برای بسیاری از کشورها مانند روسیه جذاب است و در مسیر قرار گرفتن یا بخشی از اقتصاد این کشور شدن از جمله اهدافی است که فدراسیون روسیه دنبال می‌کند.
این مهم وجود دارد که بر سر راه هر دوطرف موانع و مشکلات بین‌المللی بسیاری وجود دارد و حل این مشکلات به منظور کاهش هزینه در قالب سازمان‌هایی مانند بریکس یا همکاری شانگهای مورد توجه مقامات دو کشور است.
همکاری در قالب این سازمان‌ها:
* همگرایی میان اعضا را افزایش می‌دهد و امکان اتخاذ رویکرد سیاسی مشترک یا حمایت‌های سیاسی در مجامع مختلف بین‌المللی گسترش می‌یابد.
* مبادلات هند با کشور چین نیز رشد بیشتری می‌یابد؛ اگرچه ماجراهایی مانند مخالفت چین با عضویت دائم هند در شورای امنیت سازمان ملل، دولت دهلی نو را از سیاست‌های پکن ناخشنود ساخت اما بعد از مدت کوتاهی تبادلات تجاری دو کشور روند صعودی به خود گرفت و سایه بدبینی را تا حد زیادی از بین برد.
* پیوند گسترده چین با هند اجرای اهداف راهبردی روسیه را آسان‌تر خواهد کرد و به دنبال آن رسیدن به یک نقطه نظر مشترک در سازمان همکاری شانگهای تسهیل می‌یابد که این عوامل در راستای کاهش هزینه مقابله با نا امنی‌های موجود در افغانستان و آسیای مرکزی با هزینه کمتری صورت می‌گیرد. افزون بر آن، ارتباط روسیه با جنوب شرق آسیا بسیار راحت‌تر از گذشته خواهد بود.
* در نهایت مناسبات در قالب این سازمان‌ها اگر جنبه سیاسی شدیدی به خود نگیرد به یقین از حساسیت‌های سایر کشورها به این ارتباطات تا میزان زیادی کاسته می‌شود، بدین صورت که وجهه مبارزه با جنایت‌های سازمان یافته و همکاری اقتصادی جنبه سیاسی را پنهان کند.
با این حال فدراسیون روسیه با بهره‌گیری از این موارد مکانیسم توسعه روابط دوجانبه را با قدرت بیشتری پیگیری می‌کند. زیرا تبادلات نظامی دو کشور نیز با میزان وسیعی ادامه دارد.
هند علاقه زیادی به کشتی‌ها و هواپیماهای روسی دارد، اما در حال حاضر پیش شرط دهلی نو برای خرید آنها انتقال فناوری‌های آن در ابعاد کافی به کشور خود است. این شرایط در چارچوب طرح "در هند تولید کن" (Make in india) به منظور استقرار بخشی از تولیدات در هند و استفاده از محصولات تولیدکنندگان داخلی است. طبق ضوابط هندی‌ها انتقال فناوری هواپیمایی باید در پیشبرد ساخت جنگنده نسل پنجم "AMCA" به هند کمک کند.
خرید تانک‌های تی-90 و تی-72 از روسیه که در حال حاضر ارتش هند مجهز به آنها است و معامله بر سر خرید تانک تی-90 ام اس با شرایط مونتاژ و دریافت مجوز سازماندهی در هند صورت گرفته است.
بر اساس گزارش منابع اطلاعاتی روسیه، حدود 70 تا 80 درصد تسلیحات هند ساخته شوروی و روسیه‌اند که بر گرفته از پیشینه 60 ساله معامله تسلیحاتی دو کشور است. برای نمونه توافقات در خصوص خرید اس-400 که سرآغاز طرح آن به سال 2016 و دیدار سران دو کشور در حاشیه اجلاس بریکس باز می‌گردد.
آخرین اخبار از خرید این تسلیحات به سخنان دیمیتری راگوزین، معاون نخست وزیر روسیه در حاشیه همایش اقتصادی سن پترزوبورگ بازمی‌گردد که به خبرنگاران اعلام کرد: هند قصد دارد چند مجموعه هنگی از سامانه‌های اس-400 را از روسیه خریداری کند.
در مجموع باید گفت که این خرید تسلیحات نظامی رقابت را افزایش می‌دهد و منافع مالی زیادی برای روسیه دارد، هر چند که هنوز فضای خالی برای گسترش روابط نظامی دو کشور بسیار است و امکان افزایش این نوع ارتباطات نیز همچنان وجود دارد.
افزون بر آن، خرید تسلیحات از روسیه حساسیت کمتری را متوجه سیاست‌های دهلی می‌کند و کسانی مانند مقامات رژیم صهیونیستی که از نفوذ قابل توجهی در هند برخوردارند موانع زیادی بر سر این مسیر ایجاد نمی‌کنند. در طرف دیگر پکن نیز از اینکه شیب دیپلماسی نظامی هند به سمت آمریکا گرایش کمتری پیدا می‌کند، خرسند است.
