کشورهای که به خریداری سیستم «S-400» روسیه علاقمند می باشند، مهمترین و قوی ترین متحدان واشنگتن در منطقه شمرده میشوند و قاعده تاً سلاح امریکایی خریداری میکنند. چه چیز آنها را به مراجعه به سلاح روسی در حال وادار ساخته، وقتیکه آنها میتوانند سلاح امریکایی خریداری نمایند؟
دوکتور صبحی نظیم کارشناس مسایل نظامی عقیده دارد، وقتیکه متحدان عربی واشنگتن سیستم «S-400» را با سلاح امریکایی مقایسه میکنند، پس به تاسی از علل و دلایل مناسب بودن، به نفع سیستم روسی انتخاب می نمایند.
نظیم این علل را چنین جمع بندی نموده:
اول اینکه، بعد از استقرار سیستم روسی در سوریه، این سیستم، نسبت به سیستم امریکایی، محبوبیت بیشتر کسب کرد.
دوم اینکه، این سیستم فاصله بیشتر کشف و نابودسازی اهداف را در شعاع 400 کیلومتر در هر جهت تامین میکند، چیزیکه سیستم امریکایی انجام داده نمی تواند.
سوم اینکه، سلاح روسی، نسبت به امریکایی، ارزانتر می باشد و از همینرو بهای این سیستم، نسبت به سیستم های مشابه امریکایی در بازار تسلیحات، ارزانتر است.
چهارم اینکه، روسیه شرایط خوب پرداخت، مانند پرداخت با قسط یا کریدیت، به مقایسه امریکا، پیشنهاد میکند.
پنجم اینکه، کشورهای که تولیدکننده سلاح شمرده نمی شوند، معمولاً جهت به دست آوردن سلاح از منابع مختلف تلاش می ورزند، تا در گرو یک جانب قرار نگیرند.
ششم اینکه، سلاح روسی، به مقایسه سلاح امریکایی، از فیض دفاع از متحدان در منطقه، به ویژه بعد از حفظ متحد مهم آینده — رژیم سوریه، نتیجه خوب داده است.
هفتم اینکه، خریداری سیستم «S-400» روسیه از طرف ترکیه و ناتوانی واشنگتن در مورد ممانعت از این معامله، برخی کشورهای عربی را به پیروی از مثال آن وادار ساخت.
احمد سعید نوفال پروفیسور سیاست شناسی، به نوبه خود، اعلام داشت که امروز در جهان در مناسبات بین المللی و منطقوی هرج و مرج و بی نظمی مشاهده میشود و از همینرو حالات کنونی اعراب را به بی اعتمادی نسبت به جهان یک قطبی در چهره امریکا مجبور می سازد.
نوفال اعلام داشت:«برخی کشورها سلاح را در کشورهای، مانند روسیه و کوریا خریداری میکنند. اعراب نباید سلاح را فقط از یک کشور خریادری نماید، تا این کار را به نقطه ضعف خود در آینده مبدل نسازند و به کشورها امکان قطع صادارات تسلیحات ضروری به اعراب، عرضه خدمات تخنیکی و سامان آلات نه دهند».
نامبرده افزود که اعراب باید این نقطه را مدنظر گیرند که مناسبات واشنگتن با تل ابیب بر فیصله آن راجع به فروش سلاح به آنها تائثیر میکند.
نوفال گفت:«من عقیده دارم که واشنگتن از فروش سلاح به متحدان عربی خود فقط به این سبب امتناع نمی ورزد که آنها سیستم های راکتی روسی را خریداری میکنند».
تائثیرات این معامله بر مناسبات با واشنگتن
استقرار سیستم «S-400» روسیه در سوریه باعث نگرانی شدید اسرائیل گردید، به خاطر که این سیستم های راکتی بر پیشبرد هرگونه عملیات نیروی هوایی اسرائیل تائثیر میکنند. تل ابیب، طوریکه معلوم است، قوی ترین متحد واشنگتن در منطقه شمرده میشود. آیا تلاش های متحدان دیگر واشنگتن در مورد خریداری سیستم روسی بر مناسبات آنها با واشنگتن تائثیر کرده میتواند؟
صبحی نظیم کارشناس مسایل نظامی عقیده دارد که تلاش متحدان عربی واشنگتن جهت خریداری سیستم روسی میتواند بر مناسبات دوجانبه اثر نماید.
موصوف خاطرنشان ساخت که امریکا جهت استفاده از میتود «قمچین و قند» تلاش خواهد ورزید، تا به این کشورها اجازه خریداری سیستم روسی نه دهد. او خبر داد:« بطور مثال، امریکا به عراق در باره عواقب جدی، باوجود آن هشدار داده که بغداد قصد خریداری این سیستم را نفی میکرد. آنها همچنان سعی نموده عربستان سعودی را به امتناع از سیستم دافع هوای روسی در سال گذشته مجبور سازند».
احمد سعید نوفال پروفیسور سیاست شناسی اعلام داشت:« من فکر نمی کنم که خواست متحدان عربی واشنگتن در باره خریداری «S-400» بر مناسبات آنها از نقطه نظر استراتیژی، از جمله، اینکه اتحاد بین کشورهای عربی و امریکا — این مناسبات استراتیژیک اند، تائثیر خواهد کرد».
آیا این ختم نفوذ امریکا در منطقه است؟
کشورهای عربی، به ویژه آنهایی که ایتلاف استراتیژیک با واشنگتن حفظ مینمایند، جهت تحکیم مناسبات با روسیه از طریق سلاح روسی تلاش می ورزند. سوال فقط اینست که آیا نفوذ امریکا در منطقه کاهش یافته است؟
نوفال اعلام داشت:« من، بدون تردید، عقیده دارم که نفوذ امریکا در دوران ترامپ بطور محسوس کاهش یافته و میتواند در آینده هرچه بیشتر کاهش یابد. امریکا جهت ایجاد سیستم یک قطبی در جهان بعد از فروپاشی شوروی تلاش می ورزید، ولی با ناکامی مواجه شد».
موصوف افزود:« از جانب دیگر، امریکا در زمان خود بازیگر کلیدی در منطقه بود، ولی امروز روسیه با قوت و سرعت وارد منطقه شده و حالا این کشور در سوریه مواضع قوی دارد».
صبحی نظیم، به نوبه خود، عقیده دارد که تلاش متحدان عربی امریکا جهت خریداری سلاح از کشورهای دیگر ثبوت آشکار کاهش نفوذ امریکا در منطقه و سقوط اعتماد متحدان عربی نسبت به امریکا شمرده میشود.
نظیم کاهش اعتماد کشورهای عربی نسبت به واشنگتن را به علل آتی توضیح میکند:
اولاً، ناتوانی امریکا در مورد اعاده امنیت در عراق و همچنان وعده های میان تهی راجع به بازسازی کشور بعد از آن ویرانی ها، خرابی ها و فروپاشی که عراق در نتیجه اشغال امریکا با آن مواجه گردید.
علت دوم، خروج نیروهای امریکا از عراق در اواخر سال 2011، باوجود آن که کشور تا هنوز در وضعیت بی ثباتی قرار دارد. واشنگتن بر برقراری کنترول ایران بر عراق که از سال 2003 تا به امروز ادامه دارد، چشم پوشی کرد.
سوم اینکه، واشنگتن از قوه خشن جهت نجات عراق از «دولت اسلامی» (داعش — سازمان منوع در فدراسیون روسیه — تبصره مدیریت مسوول) استفاده کرد که به نابودشدن ده ها شهر و محلات مسکونی بزرگ در نتیجه بمبارد نیروهای هوایی امریکا منجر گردید.
سیستم «S-400» روسیه دفاع مطمئین از راکت ها را تامین میکند و یکی از موثرترین سیستم های دافع هوا شمرده میشود.
از سال 2007 سیستم «S-400» در نیروهای مسلح روسیه استفاده میشود. سیستم دافع هوای «S-400» برای تامین سطح بلند دفاع سیاسی، اقتصادی و نظامی طراحی شده بود.
