اولگا خزان طی مقاله منتشره در نشریه «Tha Atlantic»، چاپ امریکا می نویسد، ما اکثراً علل پرابلم های مالی را توسط تصامیم نادرست در زندگی توضیح میکنیم. بطور مثال، چرا این شخص در کالج تحصیل نکرده؟ چرا او کار پردرآمد انتخاب نکرد؟ چرا او اینقدر اطفال زیاد دارد؟ آما تحقیقات انجام شده اخیر نشان دادند که عواید کم بر طرز تفکر و حافظه اثرات منفی بجا می گذارند. در جریان کارهای علمی اخیر دانشمندان رابطه بین موقعیت پائین در زینه اجتماعی-اقتصادی و تغییرات در مغز سر جستجو میکردند.
نتائیج این کار در هفته جاری در مجله «آثار اکادمی ملی علوم» (Proceedings of the National Academy of Sciences) منتشر شدند. محققین از مرکز طول عمر در چوکات پوهنتون تکزاس دالاس مغز سر 304 نفر را به سن های از 20 تا 89 سال سکان نمودند. در این صورت دانشمندان دو چیز را جستجو میکردند. اول اینکه، آنها میخواستند بدانند که ماده خاکستری رنگ در مغز سر آنها چقدر است. دوم اینکه، شبکه های مغزی آنها چگونه سازماندهی شده اند. بخش های مغز با وظایف باهم مربوط اکثراً بر فعالیت های مشابه مسلط می باشند: بطور مثال، بخش های که پاسخگوی سخن گفتن اند، بیشتر باهمدیگر در فعالیت متقابل و کمتر — با بخش های قرار دارند که پاسخگوی وظایف مختلف در بدن می باشند. بصورت کل چنین «جدایی» برای شبکه های مغزی مفید است.
دانشمندان بعد از این تصاویر مغز را با سطح تحصیلی اشخاص شامل تجربه و ترقی آنها در کار مقایسه میکردند. این بصورت مجموعی بنام وضع اجتماعی-اقتصادی یاد میشود. معلوم گردید که در بین مردم به عمر متوسط (از 35 تا 64 سال) در شرکت کنندگان با وضع عالی تر ماده خاکستری بیشتر و سطح بلند «جدایی» مفید در شبکه های مغزی وجود دارد. هر دو شاخص با حافظه خوب مربوط اند و اقدام حفاظتی زوال عقلی در کبر سن و غیره نشانه های پیرشدن مغز محسوب میشوند.
این رابطه متقابل حتی بعد از آن نیز دیده میشد، وقتیکه دانشمندان چنین لحظات مانند سلامتی عقلی و جسمانی، استعداد معرفتی و حتی وضع اجتماعی-اقتصادی اشخاص شامل تجربه در طفولیت، بلکه نه تنها در زمان سن زیاد، بررسی میکردند. در نتیجه معلوم گردید که زندگی اطفال در خانواذده ثروتمند یا فقیر بر سلامتی فکری آنها در سن متوسط تائثیر نمی کند. بر آن چیزی دیگر در زندگی آنها در سن بلوغ تائثیر میکند.
این چیست؟ مردم با معاش نه چندان بلند دسترسی کمتر بر خدمات صحی و بر غذای سالم دارند. بعضاً آنها در مناطق آلوده به سر می برند و یا زندگی استعداد فکری آنها را به شدت تشویق نمی کند. فشار روانی نسبت قرارداشتن در قسمت پائین اجتماعی-اقتصادی جامعه باعث عکس العمل اضافی در برابر این فشار که سطح هورمون های تشنج عصبی نامیده میشود و باعث استهلاک قبل از وقت بدن، از جمله، مغز سر، میگردد.
گیگان ویگ (Gagan Wig) بیولوجست اعصاب پوهنتون تکزاس و یکی از محققین عمده تحقیقات انجام شده، میگوید:«ما معلومات هرچه بیشتر راجع به اثرات فشار روانی و مطالعه پی هم مغز سر کسب میکنیم. و این با مفکوره راجع به این مطابقت دارد که تجربه زندگی میتواند بر وضع و سلامتی مغز سر اثر نماید».
تحقیقات قبلی نیز به این نقطه اشاره میکند که موقعیت پائین اجتماعی-اقتصادی نیز بر طرز تفکر ما اثر میگذارد. طوریکه میگویند، فقر انسان را از انسانیت میکشد.
روانشناس تزیااین چژاو (Jiaying Zhao)، یکی از محققین تحقیقات سال 2013 از پوهنتون کولمبیای بریتانوی میگوید:« من فکر میکنم، این تحقیق (در مجله «آثار اکادمی ملی علوم») بر کار قبلی در باره مساله فعالیت معرفتی و فقر استوار است. این کار ثبوت عصبی ارایه میکند».
در اثر که در «آثار اکادمی ملی علوم» منتشر شده، در بخش های جداگانه رابطه بین وضع اجتماعی-اقتصادی و شاخص های مغز سر مردم در سن جوانی (از 20 تا 34 سال) و همچنان کهن سالترین مردم (پیرتر از سن 64 سال) ثابت نشده است.
ولی در مجموع این تحقیقات بیانگر آنند که فقر (یا حداقل نبود ثروت) ممکن به پدیده خود تجدیدشونده مبدل گردد. مردم که وسایل کمتر دارند، پیوسته مبارزه میکنند و سعی می ورزند زندگی خود را بطور بخور نمیر تنظیم کنند. آنها تحت فشار روانی همیشگی قرار دارند، حافظه شان بدتر است و هنگام اجرای وظایف مختلف نتائیج بد در اقتصاد امروزی ما نشان میدهند.
روانشناس تزیااین چژاو در تحقیقات سال 2013 خود گفته:« قبلاً به بدبختی ها و ناکامی های شخصی فقر و همچنان محیط را مقصر میخواندند که به موفقیت در زندگی مساعدت نمی کرد. ما میگوئیم که ناکافی بودن وجوه مالی به ذات خود میتواند به ضعف وظایف معرفتی منجر شود. خود موقف شخص میتواند زمان به علت فقر مبدل گردد، وقتیکه او وجوه کافی نداشته باشد».
