راجع به این در روز جمعه، 29 جولای، نیکی هیلی نماینده دایمی امریکا در سازمان ملل متحد در مصاحبه با تلویزیون NDTV اعلام داشت.
او اظهار داشت که تجدیدنظر بر مناسبات با ایران وابستگی انرژیتیک هند را به ایران کاهش میدهد. دیپلومات امریکایی این مساله را اخیراً با ناریندرا مودی صدراعظم هند مورد بحث قرار داده بود.
در این هفته ماموران ارشد حکومتی امریکا در پایتخت های یک عده کشورهای اروپایی، شرق نزدیک و آسیا بر مقامات محلی فشار وارد می آوردند، تا آنها واردات نفت از ایران را قطع کنند. از جمله، در روز سه شنبه، 26 جون، نماینده بلندپایه وزارت خارجه امریکا به ژورنالیستان اعلام داشت که چنین بحث ها با چین نیز پیش برده میشوند.
چین — بزرگترین واردکننده نفت ایران است و هند — دومین خریدار بزرگ نفت ایران محسوب میشود. اولین عکس العمل چین نسبت به اعلامیه واشنگتن در روز چهارشنبه صورت گرفت. لو کانگ (LU KANG ) نماینده رسمی وزارت خارجه چین یاداوری نمود که چین و ایران با همدیگر دوست اند، تبالادت نورمال را حفظ مینمایند و تعهدات بر اساس حقوق بین الملل، منجمله در اقتصاد، تجارت و انرژی، اجرا میکنند.
در عین حال در روز جمعه، 29 جون، Global Times به نقل از نظر جامعه کارشناسان http://www.globaltimes.cn/content/1108773.shtml خبر داد که کمپنی های چینایی از کمپنی های اروپایی در این باره پیروی نخواهد کرد، تا بیزنس خود را در ایران لغو نماید. قبلاً آژانس «Bloomberg» خبر داد که بیشتر از 12 کمپنی اروپایی معاملات تجارتی یا سرمایه گذاری با ایران تحت تهدید تحریمات امریکایی نسبت به آنها به خاطر همکاری با ایران لغو نموده یا متوقف ساخته اند.
وزارت نفت هند، به نوبه خود، از پروسس کنندگان نفت در مورد «کاهش شدید یا صفرساختن» واردات نفت ایران سر از ماه نوامبر خواهش نموده است. این به اولین عکس العمل دهلی نو به فشار از جانب امریکا در مورد کاهش روابط تجارتی با ایران مبدل گشته است. در عین حال هند اعلام داشته که محدودیت های یک جانبه را که امریکا وضع کرده، به رسمیت نمی شناسد و فقط از تحریمات سازمان ملل پیروی خواهد کرد.
هند در دور اول تحریمات علیه ایران، مانند چین، یکی از کمتر کشورهای بود که خریداری نفت ایران را ادامه داد. اژدر کورتوف کارشناس انستیتوت تحقیقات استراتیژیک روسیه حفط این تمایل را پیشبینی میکند:
« هیچکدام از دول آسیایی — نه هند، و نه هم چین، — در هر صورت، راساً تسلیم نمی شوند و دنبال امریکا نخواهند رفت. آنهم در صورتیکه هند و هم چین روابط زیادی کثیرالرشتوی با ایران و پلان های در باره تحقق یک عده پروژه های بزرگ، بشمول پروژه های دارای خصوصیت ترانسپورتی-لوژیستیکی دارند. اگر دول آسیایی به تحریمات ضد ایران بپیوندند، پس این پروژه ها در روی کاغذ باقی مانده میتوانند. از همینرو حالا مبارزه به حد کافی جدی به خاطر نفت ایران آغاز خواهد شد».
کارشناس معتقد است که هشدار امریکا به ادرس متحدین و شرکا راجع به این که باید برای صفرساختن واردات نفت از ایران تا نوامبر یا تحریمات از جانب امریکا آماده شوند، حداقل دو هدف را تعقیب میکند. اژدر کورتوف عقیده دارد:«یکی از آنها — بدست آوردن امتیازات مصنوعی برای تعویض حجم صادرات نفت ایران که به اثر تحریمات از بین میروند، توسط مواد سوخت و انرژی امریکایی است. هدف دیگر — استفاده از ممنوعیت بر واردات نفت ایران برای بازداری رشد اقتصاد کشورهای در حال رشد آسیایی، در قدم اول — چین و هند، محسوب میشود».
به اساس معلومات اداره عمومی گمرکات، چین در ماه می 39 میلیون تن نفت خام وارد کرده است. حجم عمومی نفت خام که چین از جنوری تا می سال جاری وارد ساخته، به اندازه 2،8% به مقایسه عین مدت سال گذشته افزایش یافته است. افزایش شدید واردات نفت در هند ثبت شده است.
ایرینا فیودوروا کارشناس انستیتوت شرق شناسی اکادمی علوم روسیه در مصاحبه با خبرگزاری «اسپوتنیک» گفت که چین، مانند هند و کوریای جنوبی تجربه نشان دادن عکس العمل نسبت به تحریم واردات نفت ایران دارد:
«هنگام تحریمات قبلی پرداخت ها به خاطر نفت صادرشده به این کشورها اکثراً به دالر تحقق نمی یافت. این یا تبادله بارتری بود، یا پول به خاطر نفت صادرشده در بانک های چین و هند نگهداری میشد. این وجوه بعد از عقد موافقت نامه اقدام جامع در باره برنامه هستوی با «شش گانه» بازگردانده شدند. فکر میکنم که چین و هند، البته، حجم صادرات را کاهش خواهند داد، ولی آن را کاملاً قطع نخواهند کرد. به خاطر آنکه آنها در وقت تحریمات جدی از جانب امریکا نفت ایران را وارد خواهند کرد، آنها سعی خواهند کرد آن بهای را کاهش دهند که نفت ایران را به آن خریداری میکنند… برعلاوه این، در آسیا تجربه عدول از تحریمات از جانب امریکا وجود دارد».
در حال حاضر در ایران در حدود 100 موسسه چینایی وجود دارند که در عرصه های، مانند انرژی، شبکه اقتصادی و موترسازی سرمایه گذاری نموده اند.
