در مقاله گفته میشود، هردو کشور سعی میکنند مساعی شان را در مبارزه با تروریزم متحد سازند و اجازه نه دهند، تا افغانستان به پایگاه برای آمادگی اعمال تروریستی نو مبدل گردد. اما کاملاً ممکن است که رقابت جیوپولیتیکی آنها بعد از کاهش حضور نظامی امریکا تشدید گردد.
روزنامه The Wall Street Journal می نویسد، در سال های اخیر مسکو و پیکن مساعی هرچه بیشتر فعال اتخاذ میکنند، تا از منافع شان در افغانستان و تمام آسیای مرکزی در زمینه مواضع سیاسی در حال تضعیف شدن حکومت «طرفدار امریکا» در کابل، به زعم آنها، نفوذ روزافزون «طالبان»* و همچنان تهدید از جانب «دولت اسلامی»** و گروه های دیگر اسلامگرا که فعالیت های خطرناک آنها میتوانند در خارج از حدود کشور گسترش یابند، دفاع نمایند. در مقاله گفته میشود، در حال که امریکا جهت بیرون رفت از جنگ در افغانستان آمادگی میگیرد، آسیای مرکزی عملاً در آستانه «عصر نو» قرار گرفته: حالا روسیه و چین به خاطر نفوذ در منطقه باهم رقابت خواهند کرد، جای که بیش از این امریکا با ابتکار خود که باید صلح و ثبات را در افغانستان تامین میکرد، سلطه نخواهد داشت. کارشناسان توضیح میکنند، هردو دولت نه تنها از تهدید گسترش تروریزم هراس دارند، بلکه میخواهند از منافع مالی خود دفاع نمایند. از جمله، پیکن قصد ندارد میلیاردها دالر را که کمپنی های آن در منطقه در چارچوب ابتکار «یک کمربند، یک راه» سرمایه گذاری کرده، از دست دهد.
روزنامه The Wall Street Journal یاداوری میکند، از زمان که اداره ترامپ زلمی خلیلزاد را به مثابه نماینده ویژه امریکا در باره حل در افغانستان در خزان سال گذشته تعیین نمود، آقای خلیلزاد تمام مساعی بخرج داده، تا مسکو و پیکن را به تلاش های هماهنگ ساختن حل جامع جنگ که تقریباً 18 ساله در افغانستان ادامه دارد، از طریق مذاکرات جلب نماید. این تلاش ها نه تنها به خاطر تحکیم همکاری، بلکه برای آن اتخاذ میشوند، تا به روسیه و چین اجازه «قرارگرفتن بر سر راه واشنگتن»، با درنظرداشت این ندهند که مناسبات آن با هردو کشور در بسیاری جبهات دیگر بطور محسوس تشدید شده اند. فعلاً تصور میشود که تلاش های خلیلزاد «کاملاً برحق بودند». از جمله، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه اخیراً تلاش های مشترک امریکا و روسیه را در مورد حل اوضاع ستایش کرد و اظهار امیدواری نمود که آنها «به نتائیج خوب» منجر خواهند شد.
در مقاله منتشره در روزنامه The Wall Street Journal گفته شده، همزمان مقامات چین در پیکن مذاکرات را با نمایندگان رسمی تحریک «طالبان»، هیات به رهبری ملا عبدالغنی برادر سازماندهی نمود. اگرچه سکرتر مطبوعاتی وزارت خارجه چین گفت که واقعیت چنین ملاقات ها را « نمی تواند تائید کند»، مسکو و پیکن، برای آن تا به پیشرفت این پروسه مساعدت نمایند، در تامین رفع ممنوعیت بر سفرهای ماموران «طالبان» که از طرف سازمان ملل متحد وضع شده بود، کمک نمودند، تا به پیشرفت پروسه صلح مساعدت نمایند و به همه جناح ها امکان شرکت در مذاکرات صلح را فراهم نمایند.
مولف مقاله به نقل از منابع «آگاه راجع به تدارک مذاکرات» می نویسد:« چنین اتفاق نظر میتواند به اساس موافقت نامه ممکن صلح بین امریکا، روسیه و چین مبدل گردد که هدف آن توحید مساعی افراد مسلح «طالبان» با نیروهای امنیتی افغانستان در مبارزه با گروه های افراطی اسلامگرایان و اجازه نه دادن به مبدل شدن افغانستان به پایگاه برای حملات تروریستی در خارج می باشد».
در مقاله خاطرنشان گردیده، چنین حمایت «تقریباً بدون قید و شرط از اهداف کنونی امریکا» جهش محسوس در موضعگیری کرملن محسوب میشود، به ویژه اگر به خاطر آورد که شخصیت های رسمی روسیه بارها بر واشنگتن به خاطر عدم توانایی گرفتن درس عبرت از شکست فاجعه بار اتحاد شوروی در افغانستان در سال های 1980،«نیشخند میزدند». ولی طی سال های اخیر، وقتیکه که روشن گردید که «فعالیت های امریکا در افغانستان به حل پرابلم ها به سرعت که در باره آن شخصیت های رسمی امریکا اعلام میداشتند»، منجر شده نمی تواند، روسیه و چین روابط شان را با «طالبان» و همچنان با حکومت افغانستان فعالانه توسعه می بخشیدند. روزنامه The Wall Street Journal می افزاید، و در عین حال مسکو همچنان روابط با گروه های سیاسی افغانستان و اعضای پارلمان تحکیم نموده — و نشانه های وجود دارند که آنها اقدامات معین «به منظور بدست گرفتن مسایل امنیتی اتخاذ کرده، تا به امریکا وابسته نباشند».
در حالیکه چین، طوریکه در گزارش پنتاگون خبر داده شده، در اوایل سال 2017، مبلغ 85 میلیون دالر برای ایجاد کندک اردوی افغانستان در ولایت بدخشان تخصیص داده و سعی مینماید، امنیت سرحدات خود را تحکیم کند و از سرمایه گذاری های اقتصادی منطقوی خود دفاع نماید. ولی از آن زمان پیکن پیوسته اطلاعات زیادی خبری که در آنها گفته میشد که در نزدیک دهلیز استراتژیک واخان در همان ولایت با تمویل مالی چین اعمار پایگاه نظامی جریان دارد، رد کرده و بارها اعلام داشته که قصد استقرار نیروهای خود در خاک افغانستان ندارد.
روزنامه The Wall Street Journal در ادامه به نقل از «مامور تاجک که نامش گرفته نشده»، می نویسد، ولی در تاجکستان چین «با مقامات محلی موافقت نامه عقد نموده که به پیکن حق ترمیم و اعمار 30 تا 40 پوسته سرحدی در جهت تاجکستان سرحد با افغانستان میدهد». به گفته او، همکاران چینایی همکاران تاجک خود را در بخش قابل ملاحظه سرحد تاجکستان-افغانستان تعویض نموده اند. اما وزارت خارجه چین از تائیدنمودن چنین خبرها امتناع می ورزد.
مقیاس واقعی خروج نیروهای امریکا از افغانستان و همچنان آن «خلای نظامی-سیاسی» که بعد از آن بوجود خواهد آمد — معلوم نیستند. ولی هراس ها راجع به اینکه که خاتمه «عصر امریکایی» به آن منجر خواهد شد که رقبای عنعنوی امریکا با عجله آن را پر خواهند کرد، کارشناسان مبالغه آمیز می دانند. ارکادی دوبنوف کارشناس روسی به این نظر است که مسکو و پیکن، احتمالاً، تحکیم روابط سیاسی با افغانستان را ادامه خواهند داد، اما «جنگ مخفی» به خاطر کنترول بر این کشور کمتر محتمل به نظر میرسد، به خاطر که اهداف عمده روسیه، برعلاوه دستیابی بر ثبات، طبق ارزیابی آن، به پیروزی بر هجوم غیرماهرانه امریکا مربوط می باشند. به عقیده او، اگرچه همکاری روسیه با چین در افغانستان بخش مهم استراتژی مسکو در منطقه می باشد، اما در عین حال مسکو سعی می ورزد به امریکا به وضاحت نشان دهد که میتواند بر موفقیت های جدی تر، نسبت به آنچه که واشنگتن انجام داده، در این منطقه دست یابد.
به عقیده لوریل میلر (Laurel Miller)، آمر برنامه آسیایی گروپ بحران بین المللی و نماینده ویژه سابق وزارت خارجه امریکا در باره افغانستان، احتمال مداخله بزرگ مقیاس نظامی همچنان بررسی نمی گردد.
او میگوید:"نابغه بودن حتمی نیست، تا به تاریخ انگلستان، اتحاد شوروی و مداخله امریکا نگاه کرد و گفت:«حضور قطعات نظامی خارجی؟ این مفکوره خوبی نیست»".
میلر عقیده دارد، خطرات قبلاً ثابت شده مداخلات در افغانستان و حمایت از موافقت نامه صلح از جانب چین و روسیه امکان آن را فراهم می سازد که رقابت جیوپولیتیکی آنها و اختلاف نظرهای تاریخی بر خارج از افغانستان بعد از کاهش حضور نظامی امریکا تائثیر خواهد کرد.
او میگوید:« به آسانی میتوان درک کرد که رقابت بین روسیه و چین، با یاداوری مثال ابتکار چندین میلیارد دالری "یک کمربند، یک راه" پیکن، چگونه در آسیای مرکزی بوجود می آید. به مشکل میتوان تصور کرد، تا روسیه به آرامش پیشرفت چین را بسوی غرب به هدف دفاع از دهلیز اقتصادی آن، خواهد پذیرفت».
روزنامه The Wall Street Journal در اخیر نتیجه گیری مینماید، ولی افزایش منابع نظامی روسیه و چین در آسیای مرکزی برای مقابله با اسلامگرایان افغان «عامل اضافی غیرقابل پیشبینی» در سیاست تغییرپذیر منطقوی می باشد. اوضاع کنونی در سرحد تاجکستان-افغانستان بیانگر آنست که تحکیم امنیت در سرحد افغانستان به کمک چین، روسیه و کدام کسی دیگر در طول مدت زمان طولانی «عامل مشکل افرین و ممکن انفجارآمیز» برای دول همجوار و باشندگان محلی باقی خواهد ماند که مانند گذشته از غرش طیارات و صدای تیراندازی بیدار میشوند.
